راه‌های موثر درمان خانگی راش پوستی

پوست ما بیرونی‌ترین جزء بدن است که در معرض بسیاری از آسیب‌ها قرار دارد. یکی از عارضه‌های شایع پوستی راش پوستی می‌باشد. راش‌ پوستی با درد و خارش زیادی همراه است و برای تسکین خارش‌ها و دردها متخصصان پوست معمولاً پرهیزهای غذایی، لوسیون یا آنتی‌هیستامین‌ها را تجویز می‌کنند. پزشکان همچنین برخی از انواع درمان خانگی راش پوستی را برای تسکین دردها و خارش توصیه می‌کنند.

در این مقاله از سفیر زیبایی قصد داریم به معرفی این عارضه، بیان تعدادی از روش‌های درمان خانگی راش پوستی و علائم این بیماری بپردازیم. پس تا پایان این مقاله با ما همراه باشید.

راش پوستی چیست؟

به انواع ضایعات پوستی شامل جوش، دانه، کهیر و موارد مشابه که معمولاً بر روی پوست دست و بدن ایجاد می‌شوند، راش پوستی گفته می‌شود. البته راش پوستی ممکن است در هر نقطه از بدن به‌خصوص نقاطی مانند کشاله ران که رطوبت را در خود حبس می‌کنند، ایجاد شود. راش‌ها اغلب با علائمی مانند خارش و سوزش همراه هستند و به‌ویژه در کودکان و نوزادان بسیار اذیت کننده می‌باشند.

در شرایط خفیف راش می‌توانید برای درمان راش از روش‌های درمان خانگی راش پوستی استفاده کنید اما در صورت آسیب‌های جدی حتماً باید برای درمان‌های تخصصی‌تر مانند استفاده از پماد برای راش پوستی به متخصص پوست مراجعه کنید.

دلایل ایجاد راش پوستی چیست؟

هنوز به‌طورقطع مشخص نیست که چه چیزی باعث اگزمای آتوپیک یا راش پوستی می‌شود، اما این عارضه اغلب افراد دارای سابقه خانوادگی آلرژی را تحت تأثیر قرار می‌دهد. اگر اگزما دارید، ممکن است علاوه بر این بیماری، تب یونجه و یا آسم نیز داشته باشید یا اعضای خانواده شما این موارد را تجربه کرده باشند. همچنین برخی از چیزها می‌توانند راش پوستی را بدتر کنند اما علت اصلی ایجاد آن نیستند. محرک‌های راش پوستی شامل استرس، محرک‌های پوستی ازجمله صابون‌ها، محصولات مراقبت از پوست یا برخی پارچه‌ها، آلرژی‌ها و آب‌وهوای محیط هستند.

روش‌های درمان خانگی راش پوستی

روش‌های مختلف درمان خانگی راش پوستی عبارت‌اند از:

1. کمپرس سرد

یکی از سریع‌ترین و آسان‌ترین راه‌ها برای جلوگیری از درد و خارش بثورات، استفاده از کمپرس سرد است. اینکه شما یک کمپرس سرد، دوش سرد یا پارچه مرطوب را انتخاب کنید به خودتان بستگی دارد؛ اما به‌طورکلی آب سرد می‌تواند تسکین فوری را به همراه داشته باشد و به متوقف کردن تورم، کم شدن خارش و کاهش سرعت ایجاد بثورات جدید کمک می‌کند.

شما می‌توانید برای این کار کیسه‌های پارچه‌ای پر از یخ را نیز تهیه یا خریداری کنید. همچنین می‌توانید به‌راحتی یک کیسه یخ یا کیسه پلاستیکی را با یخ پر کنید یا یک پارچه را با آب سرد مرطوب کنید و آن را روی پوست خود قرار دهید. هرگز یخ را مستقیماً روی پوست خود قرار ندهید؛ زیرا می‌تواند بافت پوستی را تخریب کند. تا زمانی که خارش یا درد فروکش کند، پارچه یا کیسه را روی پوست خود نگه دارید.

در صورت لزوم می‌توانید این کار را تکرار کنید. عملکرد این روش به این شکل است که سرمادهی جریان خون را به یک منطقه ملتهب محدود می‌کند. هنگامی‌که یخ یا آب سرد را روی بثورات بمالید، می‌تواند به کاهش تورم و التهاب کمک کند و تقریباً بلافاصله جلوی خارش را می‌گیرد. برای بثورات که قسمت بیشتری از بدن را پوشانده و یا در مناطقی که پوشاندن آن با یخ دشوار است، یک حمام آب سرد تسکین دهنده بهتری است.

2. حمام جو دوسر

حمام جوی دوسر یکی از بهترین روش‌های درمان خانگی راش پوستی است. جوی دوسر قرن‌ها منبع قابل‌اعتمادی برای درمان بسیاری از شرایط پوستی مانند اگزما و سوختگی بوده است. سازمان غذا و داروی ایالات‌متحده (FDA) نیز در سال 2003 استفاده از آرد جو دوسر را به‌عنوان یک ماده محافظت کننده برای پوست تأیید کرد.

جو دوسر کلوئیدی حل شده در حمام می‌تواند خارش را تسکین دهد. می‌توانید از جوهای دوسر آماده برای این کار استفاده کنید یا بلغور جو دوسر معمولی خیلی ریز را در یک میکسر کاملاً خرد کرده و 1 فنجان از آن را به آب حمام اضافه کنید. نحوه انجام این روش به‌صورت زیر است:

• وان حمام خود را با آب گرم پر کنید.
• یک فنجان از جو دوسر کلوئیدی را درون آب مخلوط کنید.
• خود را در آب غوطه‌ور کرده و به مدت 30 دقیقه در آب بمانید.
• سپس با دوش ولرم پوستتان را بشویید.

عملکرد این روش به این صورت است که جو دوسر به‌عنوان یک ضدالتهاب و آنتی‌اکسیدان برای تسکین خارش پوست، خشکی و زبری عمل می‌کند. منابع مورد اعتماد مطالعات انجام شده نیز نشان داده‌اند که روغن موجود در جو دوسر به ترمیم پوست کمک می‌کند. جو حاوی مواد ضدالتهابی مانند روغن‌لینولئیک، اسید اولئیک و آوانتانامیدها است. این ترکیبات سطح سیتوکین‌ها در بدن را کاهش می‌دهند که باعث کاهش خارش ناشی از راش پوستی خواهند شد.

3. آلوئه‌ورای تازه

گیاه آلوئه‌ورا از قرون گذشته تا به امروز از منابع معتبر به‌عنوان کمک به ‌سلامتی و مراقبت از پوست محسوب می‌شود. این گیاه علاوه بر ترمیم زخم، به‌عنوان یک ضدالتهاب، ضد میکروب، ضدویروس و آنتی‌اکسیدان نیز مورد استفاده قرار می‌گیرد. در حال حاضر از این گیاه به‌وفور در تولید محصولات مراقبتی پوست و مو استفاده می‌شود و می‌تواند به‌عنوان یک پماد برای راش پوستی نیز محسوب شود. برای استفاده از آلوئه‌ورا جهت کاهش علائم راش پوستی به روش زیر عمل کنید:

• بهتر است قبل از استفاده ناحیه آسیب‌دیده را بشویید و خشک کنید تا بیشترین جذب را داشته باشد.
• اگر این گیاه را دارید، می‌توانید یک برگ را برش داده، ژل موجود در آن را جمع کنید و مستقیماً روی پوست آسیب‌دیده بمالید.
• در صورت توصیه پزشک، دو بار در روز یا بیشتر از آلوئه‌ورا استفاده کنید.

آلوئه‌ورا حاوی ویتامین B-12 است. کلسیم، منیزیم، فلز روی، ویتامین‌های A،C،E و اسیدهای چرب ضروری نیز همگی از ترکیبات مهم آلوئه‌ورا می‌باشند. این گیاه همچنین حاوی آنزیم‌ها، کربوهیدرات‌ها و استرول‌ها است که تصور می‌شود منبع معتبری برای اثرات ضدالتهابی است.

هشدار مهم: برخی افراد باید از کرم‌های بر پایه آلوئه‌ورا استفاده کنند و استفاده از ژل خالص آن برایشان آلرژی ایجاد می‌کند؛ بنابراین توصیه می‌کنیم، قبل از استفاده برای اولین بار مقدار کمی از آن را روی بخش کوچکی از پوست مانند بازوی داخلی یا پشت گوش امتحان کنید و در صورت عدم وجود آلرژی بعد از 24 ساعت، بر روی کل پوست بزنید.

4. روغن نارگیل

روغن نارگیل که از گوشت و شیر نارگیل استخراج می‌شود، قرن‌هاست که در کشورهای گرمسیری به‌عنوان روغن پخت‌وپز و مرطوب‌کننده پوست استفاده می‌شود. روغن نارگیل چربی‌های اشباع زیادی دارد و خاصیت ضدعفونی‌کننده و ضدالتهابی قوی برای پوست ایجاد می‌کند.

افرادی که به نارگیل حساسیت دارند باید آن را ابتدا در یک نقطه روی بازوی داخلی طبق روشی که در قسمت قبل توضیح دادیم، آزمایش کنند.
در صورت بروز تحریک بعد از 24 ساعت، از مصرف آن به‌عنوان روش درمان خانگی راش پوستی خودداری کنید. روغن نارگیل برای استفاده به‌عنوان مرطوب‌کننده پوست بدن و پوست سر نیز بی‌خطر است. بااین‌حال می‌توان آن را در تمام بدن یا فقط در مناطق خارش‌دار استفاده کرد.

اسیدهای چرب با زنجیره متوسط در روغن نارگیل دارای خاصیت ضد باکتری، ضدویروسی، ضدالتهابی و درمانی هستند. مونوگلیسیرید تشکیل شده از اسید لوریک در روغن نارگیل به‌عنوان یک منبع ضد باکتری است. اسید لوریک حدوداً نیمی از چربی موجود در نارگیل را تشکیل می‌دهد. یک منبع کار آزمایی بالینی با تحقیق بر روی روغن نارگیل و روغن معدنی در سال 2004 نشان داد که بعد از مصرف منظم روغن نارگیل بر روی پوست، هیدراتاسیون پوست (آبرسانی) و میزان لیپیدهای سطحی در افراد دارای پوست خشک، پوسته‌پوسته و خارش‌دار (خشکی) به‌طور قابل‌توجهی بهبود یافته است.

روغن نارگیل کمی بهتر از روغن معدنی عمل می‌کند. آزمایش بالینی دیگری در سال 2013 بر روی نتایج استفاده از روغن نارگیل در مقایسه با روغن معدنی برای درمان نوزادان مبتلا به درماتیت آتوپیک نیز نتایج مشابهی را نشان داد. یک منبع مورد اعتماد دیگر در مورد کودکان مبتلا به درماتیت آتوپیک نشان داد که روغن نارگیل در بهبود هیدراتاسیون پوست، بهتر از روغن‌های معدنی عمل می‌کند. با این حال برای مصرف آن بخصوص برای نوزادان قبل از مصرف حتما با پزشک مشورت کنید.

5. روغن درخت چای برای درمان راش پوستی

روغن درخت چای (Melaleuca alternifolia) بومی استرالیا است که در ابتدا تنها توسط افراد بومی به‌عنوان یک ضدعفونی‌کننده و داروی ضدالتهاب مورد استفاده قرار می‌گرفت. این روغن یک روغن اساسی است که از گیاه به روش تقطیر گرفته می‌شود. یک مطالعه که در سال 2006 توسط انجمن میکروبیولوژی آمریکا انجام گرفت، خواص ضد میکروبی روغن درخت چای را توضیح داد و نشان می‌دهد که می‌توان از این روغن حتی برای بهبود برخی از عوارض پوستی مانند آکنه استفاده کرد.

نحوه استفاده از روغن درخت چای به‌عنوان یک روش درمان خانگی راش پوستی به شکل زیر است:

• روغن درخت چای همیشه هنگام استفاده مستقیم روی پوست باید رقیق ‌شود؛ یعنی نباید به‌هیچ‌وجه به‌تنهایی استفاده ‌شود. می‌توانید با مخلوط کردن چند قطره از این روغن با روغن‌های حامل دیگر مانند روغن نارگیل یا روغن ‌زیتون آن را رقیق کنید. همچنین می‌توانید آن را با مرطوب‌کننده خود مخلوط کنید.
• بعد از استحمام یا دوش گرفتن، آن را در منطقه آسیب‌دیده استفاده کنید. همچنین می‌توانید برای خارش پوست سر یا پلک‌های خارش‌دار از این روغن استفاده کنید، اما باید بااحتیاط در هر نقطه نزدیک چشم استفاده شود تا وارد چشم نشود.
• همچنین می‌توانید از محصولات تجاری حاوی روغن درخت چای مانند شامپو و کرم‌های مختلف بر پایه روغن درخت چای به‌عنوان پماد برای درمان راش پوستی استفاده کنید.

توجه داشته باشید که روغن درخت چای سمی است و به‌هیچ‌وجه نباید آن را بخورید. همچنین برخی از افراد ممکن است به آن حساسیت داشته باشند. درنتیجه نباید از آن استفاده کنند.

تحقیقات نشان می‌دهد که روغن درخت چای در برابر عفونت‌های باکتریایی، ویروسی و قارچی می‌تواند مورد استفاده قرار گیرد. طبق تحقیقات انجام شده، ترپن‌های (هیدروکربن‌های اشباع‌نشده) موجود در روغن درخت چای این خاصیت را ایجاد می‌کند. لازم به ذکر است روغن درخت چای قوی است و اگر آن را بدون رقیق شدن در یک روغن حامل دیگر بر روی پوست استفاده کنید، باعث حساسیت می‌شود.

6. جوش‌شیرین

جوش‌شیرین (بی‌کربنات سدیم) یک روش درمان راش پوستی قدیمی برای رفع خارش پوست است. نحوه استفاده از این ماده برای کاهش علائم راش پوستی عبارت است از:

• در اولین قدم 1 تا 2 فنجان جوش‌شیرین را در وان آب ولرم ریخته و خیس کنید.
• بدن را با این محلول بشویید، خشک کنید و بلافاصله از مرطوب‌کننده خود استفاده کنید؛ زیرا جوش‌شیرین می‌تواند پوست را خشک کند و عوارض پوست خشک را ایجاد نماید.
• همچنین می‌توانید با کمی آب و جوش‌شیرین خمیری درست کرده و در ناحیه آسیب‌دیده بمالید. بعد از چند دقیقه منطقه را با آب ولرم بشویید.

در مورد عملکرد این ماده باید بگوییم که ترکیب شیمیایی جوش‌شیرین به‌عنوان یک بافر عمل می‌کند و محلول‌ها را در تعادل اسید و قلیایی پایدار نگه می‌دارد. به همین دلیل، جوش‌شیرین می‌تواند پوست شما را آرام کند و pH پوست را به تعادل برساند.

7. نیل طبیعی (وسمه)

نیل طبیعی یک پودر آبی تیره است که از یک گیاه چینی خشک (Qing Dai) تهیه می‌شود و زیاد در دسترس همگان نیست اما از آن پمادهای مسکنی ساخته می‌شود که معمولاً پزشکان برای تسکین خارش به‌عنوان پماد برای درمان راش پوستی تجویز می‌کنند. پزشکان دریافته‌اند که گیاه نیلی می‌تواند به‌عنوان یک درمان موضعی برای پسوریازیس خفیف تا متوسط و شرایط ناشی از التهاب نیز مؤثر باشد.

نیل طبیعی به‌عنوان پمادهایی که روزانه دو بار در ناحیه آسیب‌دیده اعمال می‌شود، استفاده می‌شود. اگر از خود پودر این گیاه استفاده کنید به دلیل رنگ‌دانه‌های قوی ممکن است رنگ آبی را روی پوستتان به جای بگذارد که البته کم‌کم با شست‌وشو از بین می‌رود. طبق آزمایش‌های انجام شده در سال 2012 برای نداشتن رنگ و حفظ اثربخشی آن می‌توان از نیل تصفیه شده و یا پمادهای ساخته شده تجویزی بر پایه آن استفاده کرد.
مکانیسم دقیقی از اینکه چگونه نیل طبیعی باعث کاهش التهاب ناشی از راش پوستی می‌شود وجود ندارد. بااین‌حال به‌صورت تجربی مشخص شده است که نتایج خوبی را ایجاد خواهد کرد.

8. سرکه سیب برای درمان راش پوستی

سرکه سیب یک روش درمان خانگی راش پوستی قدیمی است که برای تسکین علائم بسیاری از بیماری‌های پوست استفاده می‌شده است. سرکه سیب خاصیت ضد میکروبی دارد و تحقیقات بزرگی مبنی بر اینکه سرکه سیب خاصیت ضدعفونی‌کننده بالایی دارد، صورت گرفته است.
برای تسکین خارش پوست سر شما می‌توانید با رقیق کردن سرکه سیب در آب، چند بار در هفته از آن استفاده کنید. لازم به ذکر است اگر شکاف پوستی یا خونریزی در پوست دارید، از آن استفاده نکنید. میزان رقیق کردن آن نیز به این صورت است که به ازای هر لیوان آب ولرم باید 3 قاشق سرکه سیب اضافه کنید.

یک مطالعه در سال 2018 تجزیه‌وتحلیل کرد که چگونه سرکه سیب باکتری‌های ایجاد کننده التهاب را تحت تأثیر قرار می‌دهد. این مطالعه نشان داد که در کشت آزمایشگاهی، سرکه سیب در محدود کردن سیتوکین‌های تولید کننده التهاب بسیار مؤثر است.

9. نمک اپسوم

از نمک‌های اپسوم (سولفات منیزیم) به‌طور سنتی در حمام گرم برای تسکین درد عضلات استفاده می‌شود؛ اما خیساندن پوست با نمک‌ اپسوم یا نمک‌های حاوی منیزیم و غنی از مواد معدنی می‌تواند به تسکین خارش و پوسته‌پوسته شدن پوست نیز کمک کند.

نحوه استفاده از نمک اپسوم برای درمان راش پوستی به شکل زیر است:

• 2 فنجان نمک اپسوم را به یک وان آب گرم اضافه کنید. (برای استفاده کودکان، با پزشک خود مشورت کنید.)
• به مدت 15 دقیقه پوست آسیب‌دیده را در آن خیس کنید.
• بعد از خیساندن، پوست را بشویید و خشک کنید و از مرطوب‌کننده استفاده کنید.

نتایج تحقیقات نشان می‌دهد که نمک‌های منیزیم‌دار مانند نمک اپسوم باعث بهبود عملکرد سدیم پوست می‌شوند و به پوست در حفظ رطوبت و کاهش التهاب کمک می‌کنند. استحمام در نمک اپسوم قرن‌ها برای بهبود بیماری‌های پوستی استفاده می‌شده است و حال نیز به‌عنوان یک روش درمان خانگی راش پوستی محسوب می‌شود.

10. روغن‌های گیاهی که برای درمان راش پوستی استفاده می‌شوند

بسیاری از روغن‌های مختلف گیاهی می‌توانند به‌طور مؤثری برای مرطوب کردن پوست خارش‌دار و کاهش خارش و التهاب، استفاده شوند. این روغن‌ها شامل موارد زیر هستند:

• روغن‌زیتون
• روغن دانه گلرنگ
• روغن آرگان
• روغن جوجوبا
• روغن بابونه

هر یک از این روغن‌ها برای درمان راش پوستی و کاهش علائم آن گزینه خوبی محسوب می‌شوند. روغن‌های گیاهی به‌صورت تجاری به‌تنهایی یا در فرآورده‌هایی مانند کرم‌ها و لوسیون‌ها به‌عنوان پماد برای راش پوستی وجود دارند که می‌توانند به‌عنوان مرطوبکننده‌های پوستی نیز استفاده شوند.

به‌طورکلی روغن‌های گیاهی برای کاهش التهاب و ایجاد سد محافظ پوستی مناسب هستند. در ادامه توضیح مختصری در مورد فواید هرکدام از این روغن‌ها برای راش پوستی ارائه می‌دهیم.

روغن‌زیتون

این روغن برای کاهش التهاب و کمک به بهبود زخم شناخته شده است. روغن ‌زیتون حاوی اسید اولئیک، مقادیر کمتری از اسیدهای چرب دیگر و 200 ترکیب شیمیایی مختلف است که برای تسکین پوست و نرم کردن آن بسیار مفید است.

دانه گلرنگ

روغن دانه گلرنگ خاصیت ضدالتهابی دارد. وجود 70 درصد اسید لینولئیک غیراشباع شده با پلی‌اتیلن در آن، این روغن را بسیار خاص کرده است. دو ماده لوتولین و گلوکوپیرانوزید موجود در آن نیز دارای خاصیت ضدالتهابی است.

روغن آرگان

تحقیقات نشان می‌دهد که با استفاده روزانه از این روغن می‌توانید آبرسانی خوبی برای پوستتان انجام داده و حتی چین‌وچروک‌ها را کاهش دهید. روغن آرگان اکثراً از اسیدهای چرب تکی اشباع‌نشده تشکیل شده است و حاوی ترکیباتی مانند پلی فنول، توکوفرول، استرول، اسکالن و الکل تری تریپن است. همچنین باعث نرم شدن پوست و کاهش خارش می‌شود. از این روغن برای نرم و لطیف کردن موهای خشک نیز به‌وفور استفاده می‌شود.

روغن جوجوبا

روغن جوجوبا روغن ضدالتهابی است که با ترمیم سدیم پوست به درمان بیماری درماتیت نیز کمک می‌کند. روغن جوجوبا در بسیاری از مواد آرایشی یافت می‌شود. همچنین به شما در جذب داروهای موضعی کمک می‌کند.

روغن بابونه

روغن بابونه یک داروی سنتی برای آرام کردن پوست است. ممکن است شما به‌عنوان یک چای گیاهی آرامش‌بخش با آن آشنا باشید؛ اما به‌طور موضعی نیز مورد استفاده قرار می‌گیرد. سه ماده آزولن، بیسابولول و فارنسن موجود در آن اثرات ضدالتهابی یا آنتی‌هیستامین بسیار خوبی دارند.

علائم راش پوستی چیست؟

شکل ظاهری راش پوستی می‌تواند از فردی به فرد دیگر کاملاً متفاوت باشد. در بزرگسالان، راش پوستی اغلب دست‌ها، آرنج‌ها و نواحی خمیده مانند داخل آرنج و پشت زانو را درگیر می‌کند. در کودکان خردسال، بثورات پوستی اغلب در داخل آرنج، پشت زانو و روی صورت، پشت گردن و پوست سر و همچنین کشاله ران ظاهر می‌شود. علائم و نشانه‌های اصلی این بیماری پوستی عبارت‌اند از:

• خارش
• قرمزی پوست
• پوست خشک و پوسته‌پوسته‌شده که ممکن است در اثر خراش طولانی‌مدت ضخیم و چرمی ‌شود.
• تشکیل تاول‌های کوچک پر از مایع که ممکن است هنگام خراشیدن ترشح کنند.
• عفونت نواحی شکسته پوست

همان‌طورکه قبلاً نیز به آن اشاره کردیم در صورت شدید بودن علائم باید برای درمان راش پوستی به متخصص پوست مراجعه کنید تا روش‌های درمانی مناسب‌تری صورت پذیرد.

سخن پایانی…

راش پوستی یکی از بیماری‌های بسیار قدیمی پوست است و بسیاری از درمان‌های امروز روش‌های قدیمی تجربه شده هستند. شما می‌توانید از روش‌های مختلف گفته شده برای تسکین خارش و درد یا سوزش ناشی از این بیماری استفاده کنید؛ اما به دلیل احتمال وجود حساسیت، قبل از استفاده از هرکدام از روش‌ها حتماً ابتدا مقداری از ماده مورد نظر را روی بخش کوچکی از پوست امتحان کنید و در صورت عدم بروز حساسیت بعد از 24 ساعت آن را برای کل پوست آسیب‌دیده استفاده نمایید. اگر شما نیز راهکار مستندی برای کاهش خارش‌های ناشی از راش پوستی می‌شناسید در پایین همین صفحه برای ما بنویسید.