22 بیماری که منجر به راش پوستی می شود
پوست ما آیینهای کامل از درون بدن ماست. اگر جسم و روح ما سالم باشد، پوست سالمی نیز خواهیم داشت؛ اما در صورت بیماری یا مشکلات روحی بخصوص استرس بالا برخی علائم بیماری خودشان را با عوارض پوستی به ما نشان میدهند تا هشداری برای ما باشد و به دنبال درمان آن بیماری برویم. راش پوستی نیز یکی از عوارض پوستی است که بیشتر به دلیل بروز برخی بیماریها بهعنوان یکی از علامتهای آن بیماری خودش را به ما نشان میدهد تا هرچه زودتر برای درمان اقدام کنیم؛ اما خود این بیماری هم میتواند بسیار اذیت کننده باشد و باید با روشهای درمانی مختلف مانند درمان خانگی راش پوستی یا درمان پزشکی در صورت شدید بودن آن را تحت کنترل خودمان درآوریم.
در این مقاله از سفیر زیبایی میخواهیم برایتان بگوییم چه بیماریهایی باعث ایجاد انواع راش میشود، چه عوامل و راههای درمانی برای آن وجود دارد و چه موقع باید به متخصص پوست مراجعه کنید؟ پس تا پایان این مطلب با ما همراه باشید.
راش پوستی چیست؟
اگر به عکس این بیماری توجه کرده باشید متوجه شدهاید که راش پوستی یا بثورات پوستی به حالت خاصی بر روی پوست گفته میشود که مانند برآمدگیهای قرمز رنگ در نقاط مختلف پوست ایجاد میشود و خصوصیت بارز آن ایجاد خارش شدید است. بعضی مواقع نیز پوست را دچار التهاب کرده و حالت پوستهپوستهشده را ایجاد میکند. این بیماری شامل انواع متعددی میباشد و میتواند از خفیف تا شدید علامتی از بیماریهای مختلف پوستی باشد که باید توسط متخصص پوست درمان شوند.
کدام بیماریها منجر به راش پوستی میشوند و چه علائمی دارند؟
همانطورکه در مقدمه نیز به آن اشاره کردیم، اغلب برخی بیماریهای پوستی باعث ایجاد بثورات میشوند؛ بنابراین برای اینکه از شر خارشها و علائم دیگر ناشی از این بیماری خلاص شویم، باید حتماً بیماری زمینهای که باعث ایجاد بثورات پوستی شده است را شناسایی و درمان کنیم. در کنار آن بهتر است از روشهای تسکین دهنده راش نیز استفاده نماییم تا علائم سریعتر بهبود پیدا کنند. مهمترین بیماریهایی که راش پوستی از علائم اصلی آنها میباشد، عبارتاند از:
1. سوختگی یا عرقسوز شدن پاها
بیشتر شما ممکن است این وضعیت را حداقل یکبار در زندگی تجربه کرده باشید. این بیماری معمولاً به دلیل رطوبت زیاد در بین پاها به دلیل راه رفتن زیاد یا دویدن در یک مسافت طولانی بهخصوص با لباسهای نامناسب از جنس پلاستیک و یا آلرژی داشتن نسبت به جنس لباسی که در طی مدت نسبتاً طولانی استفاده کردیم، اتفاق میافتد. علائم این بیماری بلافاصله بعد از ایجاد سوختگی پوست خود را نشان میدهد. از مهمترین علائم این بیماری عبارتاند از:
- بثورات پوستی خارشدار یا همان راش پوستی
- برآمدگی قرمز که با هالهای قرمز احاطه شده است.
2. بیماری پنجم یا پوست سرخی عفونی یا اریتما اینفکتیوزوم (Erythema infectiosum)
این بیماری یک بیماری ویروسی است که بیشتر کودکان را در شرایطی که تب بالایی دارند به خود مبتلا میکند. از مهمترین علائم این بیماری علاوه بر راش پوستی عبارتاند از:
- سردرد، خستگی، تب کم، گلو درد، آبریزش بینی، اسهال و حالت تهوع
- بثورات قرمز روشن روی گونهها
- بثورات شفاف روی بازوها، پاها و قسمت بالای بدن که بعد از حمام گرم بیشتر قابل مشاهده باشد.
3. روزاسه
روزاسه یکی از انواع بیماریهای مزمن پوستی است که افراد دارای پوست روشن و خانمهای بالای 30 سال را بیشتر به خود مبتلا میکند. معمولاً علائم این بیماری مانند راش پوستی همراه با خارش با مصرف غذاهای تند، نوشیدنیهای الکلی، قرار گرفتن در برابر نور مستقیم خورشید، استرس و افزایش برخی باکتریهای روده عود پیدا میکند. علائم رایج دیگر این بیماری نیز عبارتاند از:
- جوشهای صورتیرنگ
- راش ملتهب پوستی
- قرمزی صورت
- خشکی پوست
- حساسیت زیاد پوست
معمولاً افراد مبتلا به بیماری روزاسه نمیتوانند از هر محصول مراقبتی برای پوستشان استفاده کنند؛ زیرا پوستشان بسیار حساس بوده و ممکن است به برخی از ترکیبات محصولات مختلف واکنش نشان دهد که در این صورت راش پوستی و خارش ناشی از آن بسیار آزاردهنده است؛ بنابراین در صورت داشتن روزاسه تنها تحت نظر متخصص پوست از محصولات مراقبتی و درمانی استفاده کنید.
4. ایمیتیگو
این بیماری نیز بیشتر در نوزادان و کودکان شایع است و اغلب در ناحیه اطراف دهان، چانه و بینی میتواند منجر به ایجاد راش پوستی شود. سایر علائم این بیماری عبارتاند از:
- بثورات تحریک کننده
- تاولهای آبدار که بهراحتی و با فشار کم تخلیه میشوند.
- پوستههایی به رنگ عسل
5. کرم حلقهای
یکی از مواردی که در عکس بثورات پوستی مشاهده میشود کرم حلقهای است. در این بیماری راشها به شکل پوستهپوسته و مدور با حاشیه زیاد روی پوست ایجاد میشوند. علائم این بیماری علاوه بر بثورات پوستی شامل موارد زیر است:
- ایجاد خارش شدید در پوست
- ایجاد حالت پوستهپوستهشده
- پوست در وسط حلقه شفاف و سالم به نظر میرسد، اما لبههای حلقه با تخریب بافت پوست به اطراف آن در حال گسترش هستند.
6. درماتیت تماسی
درماتیت تماسی، یک بیماری آلرژیک است که خیلی زود خود را نشان نمیدهد. در واقع ظاهر شدن علائم آن میتواند بین چند ساعت تا چندین روز پس از مصرف و تماس با ماده آلرژیزا خود را نشان دهد. این عارضه دارای مرزهای قابل مشاهده است و در قسمتهایی ایجاد میشود که پوست شما با ماده آلرژیزا تماس پیدا کرده است. این بیماری علاوه بر ایجاد راش پوستی میتواند منجر به ایجاد علائم زیر شود:
- پوست خارشدار
- پوست ملتهب
- پوستهپوسته شدن پوست بدن
- ایجاد تاولهای آبدار
7. اگزمای آلرژیک
این عارضه میتواند در عکس راش پوستی حالتی شبیه سوختگی داشته باشد و معمولاً در قسمت دستها و بیشتر در ساعد دست ایجاد میشود. مهمترین علائم این نوع اگزما نیز عبارتاند از:
- ایجاد خارش در پوست
- ایجاد قرمزی و راش پوستی
- پوستهپوسته شدن قسمتهای مختلف پوست بدن
- ایجاد تاولهای ملتهب و آبدار
8. بیماری دست، پا و دهان
این بیماری پوستی اغلب در کودکان زیر 5 سال بیشتر دیده میشود. علائم این بیماری همانطورکه از نامش مشخص است در اطراف دست، پا و دهان به شکل زیر مشخص خواهند شد:
- تاولهای دردناک و ملتهب در اطراف دهان، زبان و لثهها
- راش پوستی
- لکههای قرمز چسبیده یا بلند شده از روی پوست در کف دست و کف پا
- لکههای قرمز و ملتهب ایجاد شده در باسن و یا ناحیه تناسلی
9. بثورات پوشک
همانطورکه از اسم این بیماری مشخص است بثورات پوشک مربوط به نوزادانی است که از پوشک استفاده میکنند. این عارضه پوستی در مناطقی که پوست با پوشک در تماس است علائم زیر را ایجاد میکند:
- راش پوستی یا بثورات پوستی که به شکل قرمز یا ملتهب خود را نشان میدهد.
- حالت مرطوب و تحریکپذیر در پوست
- حساسیت پوست بدن به تماس لمسی
- راش پوستی در صورت
10. اگزما
اگزمای غیر آلرژیک حالت تکههای پوستهپوستهشده زرد یا سفید روی پوست ایجاد میکند اما علائم دیگری مانند موارد زیر نیز در بیماری اگزما به چشم میخورد:
- راش پوستی
- ایجاد پوست چرب یا روغنی روی پوست
- ایجاد قرمزی در مناطق آسیبدیده
- ایجاد خارش
- ریزش مو در مناطق آسیبدیده
11. پسوریازیس
بیماری پسوریازیس یک بیماری مزمن پوستی است که به شکل لکههای پوستی و پوستهپوستهشده به رنگ سفید و نقرهای کاملاً مشخص خود را نشان میدهد. معمولاً این بیماری روی پوست سر، آرنج، زانوها و کمر اثر میگذارد و مشخصه اصلی آن ایجاد التهاب و خارش است. گاهی نیز تنها حالت پوستهپوسته دارد و علامت دیگری ایجاد نمیکند.
12. آبله مرغان
آبله مرغان یک بیماری همراه با تب است که معمولاً در سنین کودکی فرد را مبتلا میکند، اما در بزرگسالانی نیز که قبلاً مبتلا نشدهاند امکان ابتلا به آن وجود دارد و تا زمانی که تمام تاولها باز نشوند، احتمال سرایت این بیماری به فرد دیگر وجود دارد. یکی از مهمترین علائم این بیماری راش پوستی است. سایر علائم این بیماری نیز عبارتاند از:
- تاولهای خارشدار قرمز و پر از مایع در مراحل مختلف بهبودی در بدن
- بثورات همراه با تب، درد بدن، گلودرد و از دست دادن اشتها
13. لوپوس اریتماتوز سیستمیک (SLE)
لوپوس یک بیماری خود ایمنی است که طیف گستردهای از علائم را نشان میدهد و بر بسیاری از سیستمها و اندامهای مختلف بدن تأثیر میگذارد. این بیماری شامل علائم پوستی متعدد مانند راش پوستی و غشای مخاطی است که از بثورات تا زخمها متغیر است. بثورات ایجاد شده در این بیماری به بثورات کلاسیک معروف هستند که بهصورت پروانهای شکل از یک گونه تا گونه دیگر و از بینی عبور میکند. با قرار گرفتن در معرض آفتاب و آفتابسوختگی بثورات بیشتر ظاهر شده و یا بثورات قبلی بدتر میشود.
14. زونا
این بیماری بیشتر در پوست بدن و بهصورت یک خط نواری ایجاد میشود. گاهی اوقات در صورت و پوست کف سر نیز ممکن است علائم آن ظاهر شود. زونا بثورات بسیار دردناکی است که ممکن است علائم زیر را نیز ایجاد کند:
- سوزش، سوزنسوزن شدن یا خارش، حتی اگر تاول وجود نداشته باشد.
- اگر تاول ایجاد شود نیز این تاولها آبدار، دردناک و شکننده هستند.
- ممکن است با تب کم، لرز، سردرد یا خستگی همراه باشد.
15. سلولیت
سلولیت گاهی یک وضعیت اورژانس پزشکی است و ممکن است مراقبتهای فوری لازم باشد، اما در بسیاری از مواقع تنها در زیبایی پوست تأثیر منفی ایجاد میکند. این عارضه ناشی از باکتری یا قارچ پوستی است که از طریق ترک یا برش در پوست وارد میشوند. در حالت اورژانسی این عارضه، پوست متورم و دردناک میشود که بهسرعت گسترش مییابد. این بیماری نسبت به گرما و لمس کردن مانند دست دادن حساس است. تب، لرز و حالت لکهدار شدن پوست بهصورت قرمز نشانه عفونت جدی ناشی از سلولیت است که نیاز به مراقبت پزشکی فوری دارد.
16. حساسیت به دارو
این وضعیت نیز یک اورژانس پزشکی است که ممکن است مراقبتهای فوری نیاز داشته باشد. از مهمترین علائم آن راش پوستی خفیف، ایجاد خارش و قرمزی است که ممکن است روزها و هفتهها پس از مصرف یک دارو هنوز وجود داشته باشند. اگر این داروهای حساسیتزا از داروهای مخدر باشد، امکان ایجاد علائمی مانند کهیر، تورم، مشکلات قلبی، خارش و مشکلات تنفسی نیز وجود دارد. علائم دیگر شامل تب، ناراحتی معده و نقاط کوچک بنفش یا قرمز بر روی پوست است.
17. زخم
علائم زخمهای ایجاد شده در پوست ناشی از موارد مختلف مانند تصادف ممکن است چهار الی شش هفته ماندگاری داشته باشد. از مهمترین علائم همراه با زخمهای پوستی عبارتاند از:
- راش پوستی شدید
- خارش شدید در ناحیه آسیبدیده
- تاولهای کوچک
- پوستهپوسته شدن
- ایجاد خطوط ملتهب برجسته
18. سرخک
سرخک یک بیماری همراه با تب است که علائم پوستی نیز در آن ظاهر میشود. از علائم این بیماری در کنار راش پوستی میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- تب
- گلودرد
- قرمزی پوست
- از بین رفتن اشتها
- سرفه و آبریزش بینی
- راش قرمز رنگ
- نقاط قرمز ریز با مراکز آبی و سفید داخل دهان
- التهاب و بثورات پوستی
19. نیش زدن کنه
نیش حشره ریزی به نام کنه میتواند راشهای پوستی را در بدن ایجاد کند. از علائم نیش کنه که ممکن است با راش پوستی همراه باشند، میتوان به موارد زیر اشاره نمود:
- درد یا تورم در ناحیه نیش
- احساس سوزش در پوست
- تاولهای ملتهب
- مشکل در تنفس
20. اگزما سبوره
اگزمای سبوره یا اگزمای سبورئیک نوعی اگزما است که بیشتر در پوست سر اتفاق میافتد. این عارضه باعث ایجاد تکههای پوستهپوسته زرد یا سفید میشود و در مناطق آسیبدیده علائم زیر را در کنار راش پوستی ایجاد خواهد کرد:
- ایجاد قرمزی
- ایجاد خارش
- ایجاد پوست چرب
- ریزش مو
- ایجاد شوره سر
21. تب اسکارلت
تب اسکارلت نوعی بیماری همراه با تب مانند سرخک و یا آبله مرغان است که اولین علائم آن عفونت گلو میباشد. در عکس راش پوستی ناشی از تب اسکارلت میبینید که این بیماری بهغیراز دست و پا ممکن است در هر نقطه از بدن منجر به ایجاد بثورات پوستی شود. این بثورات با برجستگیهای ریز همراه است. همچنین در این بیماری رنگ زبان به حالت قرمز روشن است.
22. بیماری کاوازاکی
بیماری کاوازاکی یک اورژانس پزشکی است و ممکن است نیاز به مراقبتهای فوری داشته باشد. این بیماری معمولاً کودکان زیر 5 سال را مبتلا میکند. در این بیماری زبان مانند پوست توتفرنگی و متورم میشود. از علائم این بیماری عبارتاند از:
- تب بالا
- تورم
- قرمزی کف دست و پا
- چشمهای خونآلود
- مشکلات قلبی شدید
علل بثورات پوستی در کودکان چیست؟
بهطورکلی کودکان بیشتر از بزرگسالان مستعد ابتلا به بثورات پوستی هستند که معمولاً این راشها درنتیجه نوعی بیماری ایجاد میشود. ازجمله مهمترین این بیماریها که باعث راش پوستی در کودک میشوند، عبارتاند از:
- آبله مرغان که ویروسی است که با تاولهای قرمز و خارشدار خود را نشان داده و این راشها معمولاً تمام بدن را فرا میگیرند.
- سرخک یک عفونت تنفسی ویروسی است که باعث ایجاد بثورات گستردهای از برآمدگیهای خارشدار و قرمز میشود.
- تب اسکارلت یک عفونت به دلیل رشد بیشازحد نوعی باکتری به نام استرپتوکوک گروه A است که باعث ایجاد یک سری سموم و بثورات شفاف قرمز میگردد.
- بیماری دست، پا و دهان یک عفونت ویروسی است که میتواند باعث ایجاد ضایعات قرمز روی دهان و بثورات دست و پا شود.
- بیماری پنجم یک عفونت ویروسی است که باعث ایجاد بثورات قرمز و صاف روی گونهها، بازوها و پاها میشود.
- بیماری کاوازاکی یک بیماری نادر اما جدی در کودکان است که باعث ایجاد بثورات و تب در مراحل اولیه میشود و میتواند بهعنوان یک عارضه منجر به آنوریسم عروق کرونر شود.
- ایمپتیگو یک عفونت مسری باکتریایی است که باعث ایجاد خارش، پوستهپوسته شدن و زخمهای زرد و مایع در صورت، گردن و دستها میشود.
روشهای درمان بثورات جلدی چیست؟
اگر راش پوستی به دلیل یکی از بیماریهای گفته شده در این مقاله باشد تا زمانی که آن بیماری تشخیص و درمان نشود، شما از شر راش پوستی خلاص نخواهید شد. بااینحال حتی درصورتیکه برای درمان بیماری اقدام کنید، راشها میتوانند به دلیل خارش، درد و سوزشی که ایجاد میکنند، بسیار اذیتکننده باشند. بهترین راه درمان بثورات جلدی مراجعه به یک متخصص پوست است. بهخصوص بیماریهای مزمن مانند پسوریازیس، اگزما، روزاسه و غیره باید حتماً تحت نظر متخصص قرار بگیرند تا از عود علائم آنها جلوگیری شود. شما همچنین میتوانید با انجام برخی کارها عوارض راش پوستی را کاهش دهید.
شما میتوانید بیشتر بثورات تماسی را درمان کنید، اما این امر به علت آن بستگی دارد. برای کمک به آسان کردن ناراحتی و سرعت بخشیدن به روند بهبود، این دستورالعملها را دنبال کنید:
- بهجای صابونهای معطر، از پاککنندههای ملایم و در صورت راش کف سر از شامپوی ملایم استفاده کنید.
- برای شستن پوست و مو از آب ولرم بهجای آب داغ استفاده کنید.
- بهجای مالیدن پوستههای ایجاد شده و کندن آنها، بثورات را با حولهای نرم خشک کنید.
- بگذارید بثورات نفس بکشند. در صورت امکان، از پوشاندن آن با لباس خودداری کنید.
- استفاده از لوازمآرایشی یا لوسیونهای جدید که ممکن است باعث بثورات شود را متوقف کنید.
- استفاده از لوسیون مرطوبکننده بدون بو به مناطق تحت تأثیر اگزما را در برنامه مراقبتی خود قرار دهید.
- از خراشیدن بثورات خودداری کنید، زیرا انجام این کار میتواند باعث بدتر شدن آن شود و یا منجر به عفونت میشود.
- اگر بثورات بسیار خارشدار دارید که باعث ایجاد ناراحتی میشود، یک کرم بدروکورتیزون بدون نسخه را بهعنوان پماد برای راش پوستی بر روی ناحیه آسیبدیده بمالید. لوسیون کالامین نیز میتواند به تسکین بثورات ناشی از آبله مرغان، پیچک سمی یا بلوط سمی کمک کند.
- یک حمام جو دوسر بگیرید. این حمام میتواند خارش ناشی از بثورات اگزما یا پسوریازیس را تا حد زیادی تسکین دهد.
- در صورت داشتن شوره سر همراه با بثورات، مو و پوست سر خود را مرتباً با شامپوی ضد شوره سر بشویید. شامپو ضد شوره سر دارویی معمولاً در داروخانهها موجود است، اما پزشک شما در صورت نیاز میتواند انواع قویتری را تجویز کند.
داروهای بدون نسخه برای درمان راش پوستی
طبق مطالعات انجام شده، استامینوفن (تیلنول) یا ایپوبروفن (ادویل) در حد اعتدال برای درد خفیف مرتبط با راش مناسب است. قبل از شروع مصرف این داروها با یک پزشک عمومی یا متخصص پوستتان صحبت کنید و از مصرف آنها برای مدت طولانی خودداری کنید؛ زیرا این امر میتواند عوارض جانبی داشته باشد. در صورت ابتلا به بیماری کبد یا کلیه یا سابقه زخم معده، ممکن است نتوانید این داروهای تسکیندهنده را مصرف کنید. در این شرایط متخصص پوست راهکارهای دیگری را به شما خواهد داد.
چه موقع به خاطر راش پوستی باید به بیمارستان بروید؟
در صورت بروز راش پوستی یا همان بثورات همراه با هر یک از علائم زیر، فوراً به بیمارستان یا اورژانس بروید:
- افزایش درد یا تغییر رنگ در ناحیه بثورات
- سفتی یا خارش در گلو
- ایجاد مشکل در تنفس
- تورم صورت یا اندامها
- تب 100.4 درجه فارنهایت (38 درجه سانتیگراد) یا بالاتر
- گیجی
- سرگیجه
- درد شدید سر یا گردن
- استفراغ مکرر یا اسهال
روشهای پیشگیری از راش پوستی
برای جلوگیری از ایجاد یا گسترش بثورات جلدی این نکات را دنبال کنید:
- محرکهای احتمالی برای بثورات را مشخص کنید و تا حد امکان از آنها جلوگیری کنید.
- در صورت از بین رفتن بثورات با درمانهای خانگی، نیازی نیست به پزشک مراجعه کنید ولی اگر علاوه بر بثورات خود علائم دیگری را تجربه کردهاید و یا گمان میکنید به یک بیماری مبتلا هستید و بثورات بیشازحد شما را آزار میدهد و یا به درمانهای خانگی پاسخگو نیست حتماً به متخصص پوست مراجعه کنید.
- هرگونه درمانی که پزشک تجویز کرده است را با دقت دنبال کنید. اگر بثوراتی که تحت درمان قرار میگیرند، با وجود درمان ادامه داشته یا بدتر شده است، حتماً به پزشکتان اطلاع دهید تا راهکار دیگری را به شما پیشنهاد دهد.
سخن پایانی …
بیماری راش از علائم و عوارض ناراحتکنندهای ناشی از برخی بیماریها و شرایط پوستی است که ممکن است در هر سنی از نوزادی گرفته تا پیری و برای هر فردی بدون در نظر گرفتن جنسیت ایجاد شود. آنچه مهم است این است که معمولاً راش بهخودیخود ایجاد نمیشود و از علائم یک بیماری مزمن و جدی است که حتماً باید برای تشخیص و درمان آن اقدام نمایید؛ اما در کنار آن میتوانید با مراقبتهای مناسب از راشهای ایجاد شده، کمتر اذیت شوید.