نحوه مراقبت از پوست در دوران بارداری
مراقبت از پوست در دوران بارداری یکی از موارد مهم است که باید به آن توجه داشته باشید. این امر به شما مادر عزیز کمک می‌کند تا با عوارض پوستی کمتری مانند جوش و لکه‌های پوستی در طول بارداری و حتی بعد از آن دست و پنجه نرم کنید.
در این مقاله از سفیر زیبایی قصد داریم شما را با مهم‌ترین نکات در مورد مراقبت از پوست در دوران بارداری آشنا کنیم. پس تا پایان این مقاله با ما همراه باشید.
چرا لوازم آرایشی باید در دوران بارداری عوض شود؟
بارداری با تغییرات هورمونی همراه است و این تغییرات باعث می‌شود غلظت هورمون‌های استروژن و پروژسترون در خون به‌شدت افزایش یابد. این شرایط اغلب منجر به تغییر موقت در پوست و موی زنان باردار می‌شود؛ مثلاً ممکن است پوست چرب به یک پوست خشک یا نرمال تبدیل شود و یا عکس این موضوع اتفاق بیفتد.
بنابراین تغییر لوازم آرایشی فعلی شما منطقی است، اما سؤال مهم این است که اکنون چه چیزی را باید در نظر بگیرید؟ به‌طورکلی برای مراقبت از پوست در دوران بارداری از محصولات ملایم و سازگار با پوست استفاده کنید. برای مثال، می‌توانید آنها را با معیارهای زیر تشخیص دهید:
- مناسب برای پوست‌های حساس
- PH پوست خنثی از نظر خصوصیات فیزیولوژیکی پوست
- بدون عطر و بدون اسانس
علاوه بر موارد بالا مهم است که در دوران بارداری از لوازم آرایشی باکیفیت که علاوه بر زیباسازی، فواید درمانی هم دارند و اصل هستند، استفاده کنید تا عوارضی برایتان ایجاد نشود؛ زیرا در این دوران پوست و موی شما ممکن است به محصولات حساس‌تر شده و اگر محصولات بی‌کیفیتی استفاده کنید، عوارض جدی را مشاهده خواهید کرد که درمانشان سخت و هزینه‌بر است.
مراقبت از پوست در دوران بارداری چگونه انجام می‌شود؟
تغییرات هورمونی در دوران بارداری علاوه بر کل بدن، همچنین می‌تواند روی پوست ظاهر شود. برای برخی افراد ممکن است در دوران بارداری پوست درخشان‌تر و سلامت‌تر شود اما اغلب عوارضی به شکل لکه‌های رنگ‌دانه، پوست ناخالص یا علائم کشش نامطلوب یعنی ترک بر روی شکم به دلیل بزرگ شدن شکم و کشیده شدن آن ایجاد خواهد شد.
از جمله مشکلات پوستی که می‌توان با مراقبت از پوست در دوران بارداری از آنها جلوگیری کرد یا حداقل شدتشان را کمتر نمود، عبارت‌اند از:
هایپرپیگمانتاسیون (لکه‌های رنگ‌دانه، ملاسما)
تشکیل ملانین رنگ‌دانه پوست تحت تأثیر هورمون‌ها است. با افزایش هورمون‌های جنسی زنانه در دوران بارداری، لکه‌های رنگ‌دانه هورمونی اغلب ایجاد می‌شود. هیپرپیگمانتاسیون به دلیل ذخیره بیش‌ازحد ملانین در یک یا چند نقطه از پوست است.
برای اطمینان از اینکه لکه‌های رنگ‌دانه خیلی شدید نمی‌شوند و یا حتی در وهله اول ظاهر نمی‌شوند، محافظت روزانه در برابر آفتاب یعنی استفاده از ضد آفتاب مناسب با محافظت حداقل 30 spf بخشی ضروری از برنامه صبحگاهی شما برای مراقبت از پوست در دوران بارداری است.
محصولات محافظت‌کننده در برابر آفتاب و فیلترهای UV برای شما و کودکتان مضر نیستند؛ اما باید به دنبال محصولاتی باشید که برچسب پوست حساس دارند و حاوی الکل، عطر یا اسانس نیستند.
لک، جوش یا آکنه
پوست در دوران بارداری ممکن است عوارضی مانند لک، جوش یا آکنه را تجربه کند. خبر خوب این است که این تغییرات پوستی موقتی هستند و به‌راحتی با مراقبت از پوست در دوران بارداری به‌طور صحیح، قابل مدیریت هستند.
شما باید همان مراقبت‌هایی که برای پوست‌های دارای عارضه مانند پوست‌های دارای جوش یا آکنه در زمان غیر بارداری انجام می‌دهید، در این دوران هم انجام دهید. با این تفاوت که محصولات مورد استفاده باید تحت نظر پزشک انتخاب شوند تا ترکیبات مورد استفاده برای شرایط شما مضر نباشند.
به‌عنوان‌مثال، می‌توانید روزانه به آرامی پوست را با یک پاک‌کننده ملایم تمیز کنید و از مواد ضدالتهابی مانند نیاسینامید، اسید آزلائیک، پانتنول، آلانتوئین یا عصاره چای سبز استفاده کنید. همچنین می‌توانید از لایه‌برداری‌های سبک با اسید سالیسیلیک (BHA) استفاده کنید که در دوران بارداری نیز بی‌خطر هستند.
علائم کشش یا ترک‌های پوستی
احتمالاً ترک‌های پوستی یکی از عوارض جانبی هستند که اکثر زنان باردار دوست دارند آن را تجربه نکنند ولی اغلب اجتناب‌ناپذیر است. در نتیجه افزایش حجم، نوارهای معمولی پوست به حالت ترک خوردگی عمدتاً در کناره‌های معده و همچنین روی سینه‌ها، باسن و ران‌ها ظاهر می‌شوند.
در گذشته، اقدامات پیشگیرانه عمدتاً به ماساژ بافت همبند، مسواک زدن خشک و مالیدن روغن‌ها یا کرم‌های مغذی محدود می‌شد. این روش‌ها امروزه نیز به‌طور گسترده توصیه می‌شوند، همچنین اجرای آنها نسبتاً آسان است.
از طرفی اکنون شواهد امیدوارکننده‌ای وجود دارد که نشان می‌دهد استفاده از لایه‌بردارهای اسید گلیکولیک 20 درصد (پس از بارداری!) و همچنین سرم های 10 درصد ویتامین C می‌تواند ظاهر ترک‌های پوستی را کاهش دهد. در دوران بارداری می‌توانید از لایه‌بردارهای سبک AHA با اسید گلیکولیک یا لاکتیک برای تقویت ساختار پوست نیز استفاده کنید.
جای زخم
بعد از زایمان اگر زایمان به شکل سزارین باشد، جای زخم ناشی از بخیه‌ها یکی از عوارض پوستی است که ممکن است با آن مواجه شوید. این نوع اسکار را اسکار هیپرتروفیک می‌نامند که در آن پوست تازه تشکیل شده از سطح پوست مجاور برآمده می‌شود. دلایلی که منجر به رشد بیش‌ازحد اسکار می‌شود، هنوز نامشخص است.
کرم‌ها و امولسیون‌های مرطوب‌کننده و همچنین محصولات حاوی سیلیکون یا روغن‌های مراقبت با ویتامین E برای مراقبت از جای زخم‌ها مناسب هستند.
در دوران بارداری باید از کدام مواد آرایشی اجتناب کنید؟
همان‌طور که قبلاً نیز به آن اشاره کردیم، این احتمال وجود دارد که نوع پوست شما در دوران بارداری تغییر کند و نیاز باشد برخی یا تمام محصولات آرایشی خود را تغییر دهید. قوانین سخت‌گیرانه‌ای در اتحادیه اروپا برای تائید لوازم آرایشی برای پوست و مو وجود دارد.
آنها اطمینان حاصل می‌کنند که مواد تشکیل‌دهنده استفاده شده و غلظت‌های مجاز آنها هیچ خطری برای سلامتی ندارند. علاوه بر این، لوازم آرایشی (برخلاف داروها) نمی‌توانند به لایه‌های داخلی پوست نفوذ کنند و بنابراین وارد جریان خون نمی‌شوند و به کودک شما نمی‌رسند.
این بدان معناست که استفاده از بیشتر لوازم آرایشی در دوران بارداری بی‌خطر است. بااین‌وجود، همیشه ابهاماتی در مورد مواد تشکیل‌دهنده محصولات وجود دارد. اگرچه مواد زیر به مقدار قابل‌توجهی از طریق پوست جذب نمی‌شوند، اما برای احتیاط در دوران بارداری و شیردهی باید از مصرف آنها اجتناب کنید:
- آربوتین و آلفا آربوتین: می‌توانند در پوست به هیدروکینون متابولیزه شوند. هیدروکینون اثرات خفیف جهش‌زا و سرطان‌زا را در آزمایشات حیوانی هنگام تجویز خوراکی نشان داده است.
- رتینول: در غلظت‌های بالا برای باروری مضر است.
- روغن‌های ضروری، به‌ویژه روغن‌های مرکبات: می‌توانند اثر حساسیت‌زا داشته باشند.
- خود برنزه کننده با دی هیدروکساستون (DHA): به محصولات خود برنزه کننده تازه توجه کنید، زیرا در صورت نگهداری نامناسب فرمالدئید تولید می‌شود.
- عطرهای قابل تشخیص مانند لینالول، سیترونلول، لیمونن، بنزیل الکل یا بنزیل سالیسیلات: این عطرها می‌توانند اثر حساسیت‌زا داشته باشند.
- تریکلوزان: در آزمایشات حیوانی، غلظت بالای تریکلوزان منجر به اختلالات هورمونی می‌شود.
خبر خوب این است که می‌توانید برای مراقبت از پوست در بارداری به استفاده از این مواد آرایشی ادامه دهید:
- آنتی‌اکسیدان‌هایی مانند ویتامین C و مشتقات ویتامین C، رسوراترول، اسید فرولیک، ویتامین E، کوآنزیم Q10، عصاره چای سبز، بتا گلوکان: این مواد پوست را تقویت کرده و از آسیب اکسیداتیو محافظت می‌کنند.
- مواد مراقبتی مانند پپتیدها، اسید هیالورونیک، نیاسینامیدها، سرامیدها و اسیدهای چرب: این مواد پوست را تغذیه و آب‌رسانی می‌کند، سد پوست را تقویت کرده و پوستی متعادل را تضمین می‌کند.
- لایه‌برداری‌های ملایم مانند اسید لاکتیک، اسید گلیکولیک یا اسید سالیسیلیک: این مواد پوستی درخشان را تضمین می‌کند، سلول‌های مرده پوست را به آرامی از روی پوست پاک می‌کند و بازسازی پوست را تحریک می‌کند.
- فیلترهای UV، فیزیکی (غیر آلی) و شیمیایی (ارگانیک): این محصولات از پوست در برابر پیری زودرس و آسیب‌های پوستی محافظت می‌کنند و تشکیل لکه‌های رنگ‌دانه را کاهش می‌دهند.
مراقبت از مو در دوران بارداری
در طول بارداری یا مدت کوتاهی پس‌ازآن، متأسفانه افزایش ریزش مو یک تغییر فیزیولوژیکی است و بنابراین بیشتر زنان باردار را تحت تأثیر قرار می‌دهد؛ اما این مرحله معمولاً به حداکثر سه ماه محدود می‌شود.
حتی اگر بیش‌ازحد نگران این موضوع هستید، در صورت امکان از استفاده از محصولات مراقبتی حاوی کافئین در دوران بارداری خودداری کنید. برای اینکه موهای شما پر، براق و سالم به نظر برسد، محصولات مراقبت از مو با پروتئین، بیوتین و پانتنول در این دوران مناسب هستند.
علاوه بر مراقبت از مو در خانه، این سؤال به‌طور طبیعی در دوران بارداری مطرح می‌شود: آیا می‌توانم موهایم را طبق معمول رنگ کنم؟ در حال حاضر هیچ مدرکی مبنی بر خطرات رنگ مو در دوران بارداری و شیردهی وجود ندارد. بااین‌حال، مهم است که مطمئن شوید از محصولاتی که تائید شده و پزشکتان اجازه استفاده از آنها را می‌دهد و در زمان مناسب استفاده کنید.
مراقبت از ناخن در دوران بارداری
اخیراً توصیه‌های عدم استفاده از لاک‌هایی که حاوی مواد حیاتی مانند نرم‌کننده‌ها و حلال‌ها هستند، در دوران بارداری، بیشتر شده است؛ زیرا این مواد مشکوک به ایجاد آلرژی هستند؛ اما در اینجا نیز باید تأکید کرد که هیچ مطالعه ایمنی بر روی زنان باردار در مورد این موضوع وجود ندارد و بنابراین باید به‌عنوان یک اقدام احتیاطی صرف تلقی شود.
اما به‌طورکلی در دوران بارداری باید از ناخن‌های اکریلیک کاملاً اجتناب کنید، زیرا بسیاری از محصولات مورد استفاده در آنها حاوی متاکریلات هستند. این ماده ترکیبی است که به دلیل پتانسیل حساسیت بالای آن شناخته شده است و نباید در بارداری استفاده شود.
سخن پایانی …
دوران بارداری اگرچه دوران شیرینی است و زنان دوست دارند آن را تجربه کنند اما به دلیل تغییرات هورمونی و فیزیکی می‌تواند بسیار چالش‌برانگیز باشد و شما را با دغدغه‌های جدید مواجه کند. یکی از این چالش‌ها نیز مراقبت از پوست در دوران بارداری است که باید جدی گرفته شود. با رعایت روتین مراقبت صحیح از پوست در بارداری قطعاً می‌توانید از بسیاری عوارض پوستی مانند لک‌های پوستی بارداری جلوگیری کنید یا آنها را به حداقل ممکن برسانید.