برجسته ترین خواص روغن کنجد برای پوست

خواص روغن کنجد برای پوست بسیار شگفت‌انگیز و حائز اهمیت است. روغن کنجد از دانه‌های گیاه کنجد گل‌دار گرفته می‌شود. انواع کنجدها بومی آفریقای شرقی و هند هستند اما در حال حاضر در بسیاری از کشورهای جهان رشد می‌کنند و در ایران، استان‌های خوزستان، گلستان، البرز و اردبیل پیشرو در کشت این گیاه هستند. روغن کنجد به دلیل داشتن طعم دل‌چسب و دلپذیر و مقادیر بالای چربی‌های غیراشباع، یکی از محبوب‌ترین روغن‌ها برای پخت‌وپز است و استفاده‌های زیادی برای زیبایی پوست و مو نیز دارد.

در این مقاله از سفیر زیبایی قصد داریم به بیان خواص روغن کنجد برای پوست و مو بپردازیم. پس تا پایان مقاله با ما همراه باشید.

روغن کنجد یا روغن gingelly از کجا می‌آید؟

گیاه کنجد کمی بیش از سه فوت یا 91 سانتیمتر ارتفاع دارد. این گیاه بسیار ارزشمند است و علاوه بر فواید روغن کنجد برای پوست کاربردهای فراوانی دارد. این گیاه در شرایط گرم و خشک رشد می‌کند. سه کشور برتر تولیدکننده روغن دانه کنجد چین، میانمار و هند هستند.
غلاف‌های درازی که روی این گیاهان رشد می‌کنند، دانه‌های خوراکی موردنظر را نگه می‌دارند. در طول زمان برداشت، ساقه‌ها مانند برداشت گندم دسته‌بندی می‌شوند و دانه‌ها پوست‌کنده و از غلاف‌ها پاک می‌شوند.

سپس دانه‌ها از چند فیلتر گذشته و مرتب می‌شوند. دانه‌های کنجد بزرگ بیشتر به‌صورت خام یا بوداده و مستقیم در انواع نان‌ها و شیرینی‌جات مورد مصرف خوراکی قرار می‌گیرند و دانه‌هایی که اندازه کوچک‌تری دارند یا نارس هستند برای تولید روغن کنجد استفاده می‌شود.

این دانه‌ها با دستگاه پرس فشرده شده و روغن آن استخراج می‌شود. این روغن رنگ روشن و نسبتاً ملایمی دارد و اغلب برای سس سالاد یا پخت‌وپز استفاده می‌شود. بااین‌حال به دلیل ترکیبات فوق‌العاده‌ای که دارد یکی از بهترین روغن‌ها برای صورت نیز محسوب می‌شود و خاصیت روغن کنجد برای پوست غیرقابل‌انکار است.

این روغن در سال‌های اخیر محبوبیت زیادی پیدا کرده است، زیرا استخراج آن نسبتاً ارزان است. با این حال قیمت آماده آن در بازار از روغن‌های معمول مانند روغن آفتابگردان بیشتر است. همان‌طور که توسط پایگاه داده ملی مواد مغذی USDA بیان شد مقدار چشمگیر ویتامین‌هایی مانند ویتامین E و ویتامین K، ترکیبات آلی و سایر اجزای مفید موجود در روغن کنجد دلایلی هستند که نشان می‌دهد این روغن برای سلامت بدن بسیار مفید است.

خواص روغن کنجد برای پوست کدامند؟

همان‌طور که در قسمت‌های قبل نیز به آن اشاره کردیم از روغن کنجد تنها برای پخت‌وپز استفاده نمی‌شود و می‌تواند یکی از روغن‌های عالی برای بهبود کیفیت پوست باشد. اگر بخواهیم به‌صورت جزئی‌تر فواید روغن کنجد برای پوست را بیان کنیم، عبارت‌اند از:

1. سرشار از آنتی‌اکسیدان است

هر ماده‌ای که دارای آنتی‌اکسیدان باشد و بتواند با رادیکال‌های آزاد مبارزه کند، می‌تواند برای جوانی و شادابی پوست هم مفید باشد و از پیری زودرس جلوگیری کند. روغن کنجد برای صورت می‌تواند خاصیت آنتی‌اکسیدانی ایجاد کند و کیفیت پوست را بهبود بخشد. رادیکال‌های آزاد مولکول‌های ناپایداری هستند که می‌توانند به ساختار سلولی پوست شما آسیب برسانند.

2. کنجد یک ضد میکروب و ضدالتهاب طبیعی است

بسیاری از عوارض پوستی مانند جوش‌ها به دلیل فعالیت برخی باکتری‌ها و انسداد منافذ پوستی به خاطر وجود میکروب‌ها ایجاد می‌شود. خواص روغن کنجد برای پوست می‌تواند میکروارگانیسم‌های مضر را از بین ببرد یا رشد آن‌ها را متوقف کند. درنتیجه پوست شما را از شر بسیاری از عوارض مانند جوش‌های سرسیاه خلاص می‌کند.

از طرفی یکی دیگر از فواید روغن کنجد برای پوست ضدالتهاب بودن آن است که می‌تواند التهاب و تورم را کاهش دهد. به‌عنوان‌مثال جوش‌های التهابی را می‌تواند بهتر کند. البته یادتان باشد اگر تحت نظر متخصص هستید، بدون مشورت با او از هیچ ماده طبیعی استفاده نکنید. به‌علاوه درصورتی‌که برای بار اول می‌خواهید از خاصیت روغن کنجد برای پوست استفاده کنید، حتماً آزمایش پچ را انجام دهید.

آزمایش پچ به این صورت است که باید مقدار کمی از روغن را روی بخش کوچکی از پوست مانند پشت گوش یا بازوی میانی بزنید و 24 ساعت صبر کنید. اگر حساسیت‌هایی مانند قرمزی، خارش، التهاب و … ایجاد نشد می‌توانید برای کل پوست استفاده کنید. در غیر این صورت استفاده از آن ممنوع است.

3. روغن کنجد یک تغذیه‌کننده عالی برای پوست است

روغن کنجد حاوی ویتامین E است که می‌تواند به محافظت از سلول‌های پوست در برابر بسیاری از صدمات ناشی از عوامل محیطی مانند اشعه ماوراءبنفش، آلودگی و سموم ازجمله چین‌وچروک و کدری پوست کمک کند.

روغن کنجد همچنین حاوی چندین ترکیب است که به آن خاصیت آنتی‌اکسیدانی و ضدالتهابی عالی می‌دهد. این ترکیبات عبارت‌اند از:

• توکوفرول
• pinoresinol
• سسامولین
• سسامینول

به‌علاوه این روغن حاوی چندین اسید چرب ضروری است. این اسیدها مرطوب‌کننده‌های مؤثری هستند که می‌توانند به جوان ماندن پوست، لطافت و هیدراته ماندن پوست شما کمک کنند. درنتیجه از عوارضی مانند خشکی پوست جلوگیری می‌شود. بخصوص افرادی که پوستشان مستعد بیماری‌هایی مانند اگزما می‌باشد می‌توانند بعد از انجام آزمایش پچ از این روغن برای کل پوست خود استفاده کنند. مهم‌ترین اسیدهای چرب موجود در روغن کنجد برای پوست عبارت‌اند از:

• اسید اولئیک
• پالمیتیک اسید
• اسید استریک
• اسید لینولئیک

تحقیقات انجام شده در مورد خواص روغن کنجد برای پوست

تحقیقات مختلفی در این زمینه انجام شده است. شاید برایتان جالب باشد که بدانید مطابق مطالعه‌ای که در سال 1989 در ژورنال انجمن شیمی آرایشی و بهداشتی منتشر شد، روغن کنجد تصفیه‌شده دارای رتبه غیر کومودوژنیک یک است و روغن کنجد تصفیه نشده دارای رتبه سه است. روغن‌های غیر comedogenic مانند روغن کنجد گزینه‌های خوبی برای بسیاری از انواع پوست بخصوص پوست چرب و مستعد جوش هستند.

درواقع ازآنجاکه روغن‌های غیر comedogenic منافذ پوست را مسدود نمی‌کنند، برای پوست‌های مستعد آکنه مناسب هستند. خواص ضدالتهابی روغن کنجد نیز می‌تواند به مزایای ضد آکنه آن بیفزاید. با اینکه نسبت به خصوصیات عالی کنجد هنوز هنوز مطالعات کمی در رابطه با خواص روغن کنجد برای پوست انجام شده است ولی در مورد خصوصیات آنتی‌اکسیدانی، ضد میکروبی و ضدالتهابی آن نتایج فوق‌العاده‌ای به دست آمده است.

در سال 2005 با مطالعه بر روی حیوانات، محققان دریافتند که استفاده موضعی از خاصیت روغن کنجد برای پوست ممکن است استرس اکسیداتیو را کاهش دهد که می‌تواند منجر به آسیب سلولی یا بافتی شود. درنتیجه هم پوست سالم‌تری خواهید داشت و هم با مصرف خوراکی این روغن می‌توانید از بسیاری آسیب‌های قلبی ناشی از استرس اکسیداتیو جلوگیری کنید.

یک مطالعه جدید نیز در مورد حیوانات نشان داد که استفاده موضعی از روغن کنجد برای بهبود زخم سوختگی درجه دوم مفید است. نتایج مطالعات دیگر به شکل زیر می‌باشد:

• ماساژ روغن کنجد بصورت موضعی باعث کاهش چشمگیر درد در اندام بیماران اورژانسی می‌شود.
• فواید روغن کنجد برای پوست می‌تواند به جلوگیری از آسیب اشعه ماوراءبنفش (UV) کمک کند اما به حدی نیست که محصولی بر پایه این روغن طراحی شود و یا بتواند به‌طور کامل به‌عنوان یک ضد آفتاب عمل کند. بااین‌حال می‌تواند کمک‌کننده باشد.

آیا استفاده از روغن کنجد برای پوست خطر هم دارد؟

خواص روغن کنجد برای پوست بیشتر افراد بی‌خطر است. بااین‌حال، ازآنجاکه هر ماده‌ طبیعی می‌تواند باعث ایجاد واکنش‌های آلرژیک برای پوست شود، به‌خصوص اگر پوست حساسی دارید، حتماً قبل از استفاده، آزمایش پچ را انجام دهید.

نحوه استفاده از خواص روغن کنجد برای پوست

روغن کنجد یک روغن اساسی نیست، بنابراین نیازی به رقیق شدن با روغن‌های حامل مانند روغن زیتون قبل از استفاده را ندارد. برای بهره‌وری کامل از خواص روغن کنجد برای پوست سعی کنید روغن کنجدی پیدا کنید که کاملاً ارگانیک، عاری از مواد دیگر و مواد شیمیایی باشد.

برای فهمیدن اینکه روغن خالص است یا اینکه چیز دیگری به آن اضافه شده است، برچسب محصول را بخوانید و آن را از فروشگاه‌های معتبر تهیه نمایید. برای ماساژ و برای مرطوب کردن پوست می‌توانید از روغن کنجد به‌طور مستقیم بر روی پوست خود استفاده کنید.

اگر از روغن کنجد برای جوش‌های پوستی یا آکنه استفاده می‌کنید، چند قطره روغن کنجد را با یک توپ پنبه‌ای روی قسمت آسیب‌دیده قرار دهید و با چسب روی آن بزنید و بگذارید 4 ساعت روی قسمت آسیب‌دیده باشد.

توصیه می‌شود قبل از استفاده از روغن کنجد برای پوست ابتدا پوست خود را لایه‌برداری کنید تا سلول‌های مرده پوست برداشته شود. این کار باعث می‌شود روغن راحت‌تر جذب پوست شما شود و بهتر بتوانید از خاصیت روغن کنجد برای پوست بهره‌مند شوید.

خواص روغن کنجد برای مو

روغن کنجد علاوه بر پوست مزایای زیادی برای موها دارد. می‌توان گفت روغن کنجد برای مو عالی است. درواقع، دانه‌های کنجد بخشی جدانشدنی و مهم از مصارف اساطیر هندو بوده و حتی با اعتقاد جاودانگی آن‌ها مرتبط است. کنجد با خواص ضدالتهابی و ضد باکتریایی خود، در میان سایر روغن‌ها بسیار کاربردی و مؤثر است. مهم‌ترین خواص روغن کنجد برای مو عبارت‌اند از:

1. از سفید شدن موها جلوگیری می‌کند

روغن کنجد خاصیت تیرگی به مو می‌بخشد. این امر آن را به عامل مؤثری در جلوگیری از سفیدی زودرس تبدیل می‌کند. همچنین به حفظ رنگ طبیعی موهای شما کمک خواهد کرد. سفیدی مو اغلب به دلیل سن اتفاق می‌افتد، اما ممکن است به‌صورت زودرس به دلیل عوامل داخلی و خارجی نیز اتفاق بیفتد.

عوامل درونی بیشتر مربوط به استرس و اضطراب هستند، درحالی‌که عوامل بیرونی بیشتر مربوط به آلودگی می‌باشند. روغن کنجد با تمام آنتی‌اکسیدان‌هایش به مبارزه با این رادیکال‌های آزاد که منجر به سفیدی زودرس مو می‌شوند، می‌پردازد.

2. رشد مو را تقویت می‌کند

اگر از نازک شدن موها و متعاقب آن طاسی رنج می‌برید، ماساژ دادن روغن کنجد به‌طور منظم روی پوست سر رشد مو را تسریع کرده و موهایی متراکم و پرپشت به شما می‌دهد. روغن کنجد به‌عنوان یک درمان بی‌خطر و کاملاً مؤثر برای ریزش مو توصیه می‌شود. مطالعات زیادی برای اثبات همین موضوع وجود دارد. ماساژ روغن کنجد بر روی موها و پوست سر همچنین گردش خون را بهبود می‌بخشد که به رشد بهتر و بیشتر مو کمک می‌کند.

3. از شپش سر جلوگیری می‌کند

هیچ‌کس شپش سر را دوست ندارد. شپش‌ها خون کف سر را میمکند و کثیف و غیربهداشتی هستند. محصولات زیادی برای رفع آن در بازار موجود است. بااین‌حال، آن‌ها پر از مواد شیمیایی برای کشتن شپش هستند. درنتیجه با استفاده از این محصولات اغلب، درحالی‌که موهای شما از شپش پاک می‌شود، ممکن است بافت آن تحت تأثیر قرار گیرد و تخریب شود.

اما روغن کنجد نه تنها به دلیل ماهیت ضد قارچ و ضد باکتری که دارد شپش مو را به آرامی از بین می‌برد، بلکه می‌تواند به تقویت موها کمک کند. می‌توان آن را با روغن‌های ضروری دیگر مانند روغن درخت چای نیز ترکیب کرد تا روی شپش مو مؤثرتر عمل کند.

4. موهای خشک را بهبود می‌دهد

گرما و خشکی، موهای شما را تحت تأثیر قرار می‌دهد و آن‌ها را کدر و شکننده می‌کند. روغن کنجد در مراقبت از مو برای این شرایط نیز مؤثر است! این روغن دارای خواص خنک‌کنندگی و حالت‌دهنده است که باعث می‌شود موهای شما تحت تأثیر گرمای بیش‌ازحد قرار نگیرد.

روغن کنجد همچنین تضمین می‌کند که رطوبت در ساقه موهای شما قفل شده است. درواقع یک لایه محافظ تشکیل می‌دهد که اطمینان حاصل می‌کند آلودگی روی موهای شما تأثیر نمی‌گذارد یا تأثیر کمتری دارد.

5. از موها در برابر اشعه ماوراءبنفش محافظت می‌کند

همان‌طور که در بخش خواص روغن کنجد برای پوست نیز به آن اشاره کردیم روغن کنجد دارای خواصی است که از مضرات اشعه ماوراءبنفش برای پوست و مو جلوگیری می‌کند و یک ضد آفتاب طبیعی است. همچنین به محافظت از مو در برابر آلودگی کمک می‌کند.

6. از شوره سر جلوگیری می‌کند

روغن کنجد ماهیت ضد قارچی و ضد باکتریایی دارد. این بدان معنی است که در برابر عفونت‌های پوست سر که منجر به پوسته پوسته شدن پوست و شوره سر می‌شود نیز مؤثر است. همچنین به آرام شدن پوست کمک می‌کند و درنتیجه احساس خارش را کنترل خواهد کرد. این امر تضمین می‌کند که پوست سر عاری از عفونت و خارش است، بنابراین به رشد موهای سالم و زیبا نیز کمک خواهد کرد.

7. از ریزش مو جلوگیری می‌کند

جنبه دیگری که روغن کنجد در آن بسیار مفید است، جلوگیری از ریزش مو است. دو عامل اصلی که در ریزش مو نقش دارند استرس و اضطراب هستند. ماساژ روغن کنجد برای آرام کردن اعصاب مفید است و به کاهش استرس کمک می‌کند. بنابراین ریزش مو را کاهش می‌دهد. حتی می‌توانید با مخلوط کردن روغن کنجد با روغن یلانگ یلانگ یا حتی روغن اکالیپتوس، اکسیری ترکیبی برای موهای خود درست کنید. ماساژ این روغن روی پیشانی همچنین به درمان بیماری‌هایی مانند میگرن و بی‌خوابی کمک می‌کند.

نحوه استفاده از خواص روغن کنجد برای مو

بهترین راه برای اطمینان از اینکه روغن کنجد به رشد مو کمک می‌کند ماساژ آن بر روی پوست سر است. حتی می‌توانید آن را با سایر روغن‌های ضروری ترکیب کنید تا فواید آن را افزایش دهید. روغن کنجد گردش خون را در فولیکول‌ها افزایش می‌دهد و خواص ضد باکتریایی آن باعث می‌شود پوست سر عاری از آلودگی باشد.

همچنین در برابر اشعه ماوراءبنفش از موها محافظت می‌کند. این امر به‌طورکلی سلامت مو را تقویت کرده و به رشد کمک می‌کند. بااین‌حال اگر کف سر چربی دارید بهتر است از روغن کنجد فقط بر روی ساقه‌های موهایتان استفاده کنید.

فواید روغن کنجد برای سلامتی

تا اینجا خواص روغن کنجد برای پوست و مو را گفتیم. اما این‌ها تنها خاصیت‌های روغن کنجد نیستند و روغن کنجد خواص بسیار دیگری نیز برای سلامت ما دارند که مهم‌ترین آن‌ها شامل کمک به رشد استخوان‌ها، حفظ سلامت دهان و دندان و کاهش خطر بیماری‌های قلبی عروقی می‌باشد. همچنین می‌تواند پیامدهای مثبتی برای مدیریت اضطراب و افسردگی، محافظت از سلامت نوزاد و کمک به بهبود فرآیند گوارش ایجاد کند.

بنابراین اگر بتوانید از آن در خوراک‌های مختلف مانند انواع سالادها و خورش‌ها استفاده کنید، می‌توانید از خواص مختلف آن برای سلامتی نیز بهره‌مند شوید. فقط باید دقت کنید که نوع خوراکی آن را جهت این نوع مصارف انتخاب کنید.

آیا همه روغن‌های کنجد را می‌توان به‌صورت خوراکی استفاده کرد؟

چند نوع روغن کنجد وجود دارد که می‌توان آن را بلعید ولی همه روغن‌های کنجد این ویژگی را ندارند. بنابراین یادتان باشد برای خوردن روغن کنجد حتماً روغن‌های خوراکی را از فروشگاه‌های معتبر تهیه کنید.

نقطه دود روغن کنجد چقدر است؟

نقطه دود همان‌طور که از نامش مشخص است نقطه‌ای است که روغن به قدری داغ شده است که شروع به دود کردن می‌کند. البته ویژگی‌های دیگری مانند بوی سوختگی، تیره شدن و کف کردن نیز با رسیدن به نقطه دودِ هر روغن مشخص می‌شود.

هرچه نقطه دود یک روغن بالاتر باشد می‌تواند گرمای بیشتری را تحمل کند و برای سرخ کردن مواد غذایی بهتر است. به همین دلیل از روغن کنجد زیاد برای سرخ کردن استفاده نمی‌شود. زیرا نقطه دود آن 232 درجه است که نسبت به نقطه دود روغن آفتابگردان یعنی 252 درجه پایین‌تر بوده و سریع تخریب می‌شود.

معمولاً از روغن کنجد به‌صورت خام بر روی انواع سالادها و خوراک‌ها استفاده می‌شود. از طرفی قیمت آن نسبت به روغن‌های مصرفی روزانه بالاتر است و به همین دلیل مصرف خام آن به‌صرفه‌تر می‌باشد.

سخن پایانی…

خواص روغن کنجد برای پوست شامل خاصیت آنتی‌اکسیدانی، ضدالتهابی و ضد باکتریایی، از چندین طریق به پوست شما کمک می‌کند. این روغن به‌ویژه برای پوست‌های چرب مستعد آکنه و جای جوش مفید است. همچنین می‌تواند به تقویت موها و افزایش سلامت بدن ما کمک کند. بنابراین تا جایی که برایتان امکان دارد از این روغن در رژیم غذایی خود و همچنین مراقبت‌های پوست و مو استفاده کنید.

فراموش نکنید از روغن خوراکی می‌توان برای پوست و مو استفاده کرد ولی برعکس آن امکان‌پذیر نیست. همچنین قبل از استفاده برای پوست و مو حتما آزمایش پچ که در مقاله توضیح دادیم را انجام دهید.