موثرترین خواص رازیانه برای سلامتی همراه با نحوه مصرف
خواص رازیانه برای سلامت بدن بسیار زیاد است. گیاه رازیانه معمولاً به رنگ سبز و سفید و دارای برگ‌های پر گل و گل‌های زرد است. هم پیازهای ترد و هم دانه‌های گیاه رازیانه دارای طعمی ملایم و شیرین‌مانند هستند. بااین‌حال، طعم دانه‌ها به دلیل داشتن روغن‌های اساسی آن‌ها شدیدتر است.
در این مقاله از سفیر زیبایی می‌خواهیم به‌طور کامل در مورد فواید رازیانه برای سلامتی صحبت کنیم. در ادامه این مقاله با ما همراه شوید.
خواص رازیانه برای سلامت بدن چیست؟
گذشته از بسیاری کاربردهای رازیانه در آشپزی از این ماده خوشبو و دانه‌های آن در طیف گسترده‌ای از محصولات سلامتی مانند محصولات مراقبت پوست و مو به دلیل داشتن اثرات آنتی‌اکسیدانی، ضدالتهابی و ضد باکتریایی استفاده می‌شود. اگر بخواهیم به‌طور دقیق‌تر خواص رازیانه برای سلامت را شرح دهیم می‌توانیم موارد زیر را برایتان بیان کنیم:
1. رازیانه بسیار مغذی است!
رازیانه و دانه‌های آن مملو از مواد مغذی مورد نیاز بدن بوده و از کالری کمی برخوردار است که برای افراد دارای رژیم لاغری بسیار مناسب می‌باشد. این گیاه سرشار از ویتامین سی است که به‌عنوان یک آنتی‌اکسیدان قوی با رادیکال‌های آزاد مبارزه کرده و باعث تحریک کلاژن پوست شده و به جوان‌سازی پوست کمک می‌کند.
همچنین سیستم ایمنی بدن را تقویت خواهد کرد. رازیانه‌ها دارای مواد معدنی مختلف مانند منگنز هستند که باعث فعال‌سازی آنزیم‌ها و افزایش متابولیسم، محافظت از سلول‌ها، رشد استخوان‌ها، تنظیم قند خون و بهبود زخم‌ها می‌شود. همچنین علاوه بر منگنز منبع خوبی از پتاسیم، منیزیم و کلسیم می‌باشد که به داشتن استخوان‌های محکم و جلوگیری از پوکی استخوان کمک می‌کند.
2. حاوی ترکیبات گیاهی قدرتمند است!
روغن ضروری گیاه رازیانه حاوی بیش از 87 تركیب فَرار ازجمله آنتی‌اکسیدان‌های پلی فنول اسید رزمارینیک، اسید کلروژنیک، كورستین و آپیژنین است. آنتی‌اکسیدان‌های پلی فنول مواد ضدالتهابی قوی هستند که تأثیرات قدرتمندی بر سلامتی شما دارند و یکی از مهم‌ترین خاصیت‌های رازیانه محسوب می‌شود.
نتایج مطالعات در این زمینه نشان می‌دهد افرادی که در رژیم‌های غذایی خود از این آنتی‌اکسیدان‌ها را استفاده می‌کنند، در معرض خطر کمتری از ابتلا به بیماری‌های مزمن مانند بیماری‌های قلبی، چاقی، سرطان، بیماری‌های عصبی و دیابت نوع 2 خواهند بود. همچنین لیمونن یکی از ترکیبات گیاهی رازیانه است که به مبارزه با رادیکال‌های آزاد کمک می‌کند.
3. خواص رازیانه اشتهای کاذب شما را از بین میبرد!
تخم رازیانه نه تنها باعث ایجاد طعمی لذت‌بخش در غذاهای شما می‌شود بلکه به مهار اشتهای کاذب نیز کمک می‌کند. یک مطالعه در 9 زن سالم در این زمینه نشان داد که افرادی که 8.5 اونس نوشیدنی (250 میلی‌لیتر) دمنوش رازیانه که با 2 گرم تخم رازیانه تهیه شده است را قبل از خوردن ناهار می‌نوشند، احساس گرسنگی کمتری دارند و در طول وعده غذایی میزان کالری کمتری مصرف می‌کنند. در واقع آنتول، یکی از اجزای اصلی اسانس رازیانه است که می‌تواند به‌خوبی اشتها را کاهش دهد. به همین دلیل از رازیانه به‌عنوان یک دمنوش لاغری نیز استفاده می‌شود و با این اوصاف دمنوش رازیانه برای چاقی چندان مناسب نیست.
4. خواص رازیانه برای سلامت قلب
خوردن رازیانه و دانه‌های آن می‌تواند از چندین طریق به‌سلامتی قلب کمک کند، زیرا رازیانه سرشار از فیبر و سایر مواد مغذی مورد نیاز برای عملکرد مناسب قلب است. فیبر می‌تواند تأثیر مستقیمی در کنترل بهتر کلسترول بد خون شود که عامل بسیاری از بیماری‌های قلبی و سکته‌های ناگهانی است.
یک قاشق غذاخوری (6 گرم) دانه رازیانه خشک به شما 2 گرم فیبر می‌دهد که در مقایسه با فیبر یک سیب که حدود 3 تا 4 گرم فیبر دارد، عدد قابل توجهی است. مقدار توصیه شده روزانه فیبر رژیمی تا 25 تا 30 گرم است؛ بنابراین خاصیت رازیانه نیز می‌تواند به شما کمک کند تا فیبر مناسب برای سلامت قلب و بدن را دریافت نمایید.
به‌طورکلی رژیم‌های غذایی پر فیبر باعث کاهش خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی می‌شوند و حتی تا 9% می‌توانند ابتلا به این بیماری‌ها را کاهش دهد. از طرفی رازیانه حاوی مواد مغذی دیگری مانند منیزیم، پتاسیم و کلسیم است که نقش مهمی در بهبود عملکرد قلب شما دارند.
علاوه بر قلب، فیبر می‌تواند به سلامت گوارش نیز کمک کند، طوری که تعادل را ایجاد کرده و هم باعث بهبود اسهال هم باعث بهبود یبوست می‌شود. همچنین سایر مشکلات گوارشی که می‌توانند باعث ایجاد گاز شوند را کاهش داده و به‌طورکلی به حرکت درست مواد غذایی در دستگاه گوارش کمک می‌کند.
5. خواص رازیانه برای جلوگیری از سرطان
طیف گسترده‌ای از ترکیبات گیاهی قدرتمند موجود در فواید رازیانه می‌توانند به محافظت از بدن در برابر بیماری‌های مزمن، ازجمله سرطان‌های خاص کمک کند. به‌عنوان‌مثال، آنتول یکی از اصلی‌ترین ترکیبات فعال دانه رازیانه، دارای خواص ضد سرطان است.
نتایج یک مطالعه در این زمینه نیز نشان داده است که آنتول رشد سلولی را سرکوب می‌کند و باعث مرگ سلول‌های سرطانی و یا جلوگیری از گسترش بیشتر این سلول‌ها می‌شود. دانه‌های رازیانه بخصوص برای درمان سرطان‌های کبد و سینه مفید هستند.
6. رازیانه خاصیت ضد میکروبی دارد
بر اساس یک بررسی در سال 2016، اجزای طبیعی موجود در دانه‌های رازیانه و خود گیاه رازیانه در مورد مبارزه با انواع میکروب‌ها و باکتری‌ها که بعضاً باعث عفونت مانند عفونت‌های زنانه می‌شوند، خواص زیر را ایجاد می‌کند:
- خواص ضد باکتریایی
- خواص ضد قارچی
- خواص ضدالتهابی
این فواید رازیانه می‌تواند به خلاص شدن از شر باکتری‌هایی که می‌توانند در موارد مسمومیت غذایی یا ناراحتی معده، باعث ایجاد گاز معده شوند نیز کمک کند.
7. رازیانه یک ضدالتهاب طبیعی است.
دانه‌های رازیانه همچنین التهاب را کاهش می‌دهند. این خاصیت رازیانه به تسکین تورم یا تحریک در روده و بهبود هضم کمک می‌کند. آنتول یکی از مهم‌ترین ترکیبات رازیانه است که به دانه‌های رازیانه این اثرات مفید را می‌دهد.
8. رازیانه باعث افزایش شیردهی می‌شود!
نشان داده شده است که رازیانه دارای خواص گالاکتوژنیک است، به این معنی که به افزایش ترشح شیر کمک می‌کند. تحقیقات نشان می‌دهد که مواد خاص موجود در رازیانه به نام آنتول و ترکیبات آن مانند dianethole و photoanethole، باعث افزایش شیردهی می‌شوند؛ بنابراین رازیانه سطح پرولاکتین یعنی هورمونی که مسئول تولید شیر می‌باشد را افزایش می‌دهد. البته بدن خانم‌ها نسبت به تغییرات هورمونی واکنش‌های متفاوتی نشان می‌دهد؛ بنابراین بهتر است قبل از استفاده از دمنوش رازیانه با پزشک خود مشورت کنید.
9. باعث از بین رفتن بوی بد دهان می‌شود
افراد زیادی در جامعه هستند که از بوی بد دهان خود رنج می‌برند و دائماً باید از محصولاتی مانند خوشبوکننده دهان یا انواع آدامس و … استفاده کنند. جویدن مقدار کمی دانه‌های رازیانه می‌تواند نفس شما را تازه کند و به‌عنوان یک خوشبوکننده طبیعی عمل خواهد کرد. خوردن 5 تا 10 دانه رازیانه در روز می‌تواند عطر نفس شما را تازه کند.
اعتقاد بر این است که مصرف این دانه‌ها به‌صورت جویدنی تولید بزاق را افزایش می‌دهند و می‌تواند باکتری‌هایی که باعث بوی بد دهان می‌شوند را از بین ببرند. اسانس رازیانه دارای خواص ضد باکتریایی است که به مبارزه با میکروب‌هایی که باعث بوی بد دهان می‌شوند کمک می‌کند. هر چه بیشتر دانه‌ها را بجوید، احساس طراوت بیشتری خواهید داشت.
10. خواص رازیانه به درمان دیابت کمک می‌کند
نتایج یک مطالعه در سال 2008 نشان داد که اسانس رازیانه می‌تواند سطح قند خون را در موش‌های مبتلا به دیابت کاهش دهد. دانه‌های رازیانه همچنین منبع خوبی از ویتامین C هستند. مصرف این ماده مغذی می‌تواند در انسان نیز سطح قند خون را کاهش دهد، اگرچه تحقیقات بیشتری برای درک بیشتر این مکانیسم مورد نیاز است. از طرفی بتاکاروتن موجود در دانه‌های رازیانه می‌توانند سطح کلسترول را در بیماران مبتلا به دیابت نوع 2 کاهش دهد. به‌علاوه دانه‌های رازیانه دارای شاخص گلیسمی پایینی هستند. ازاین‌رو، آن‌ها می‌توانند مکمل خوبی برای رژیم غذایی دیابت باشند.
11. خواص رازیانه می‌تواند رشد سینه را افزایش دهد
بسیاری از خانم‌ها از اندازه سینه‌های خود ناراضی هستند و دوست دارند سینه‌های بزرگ‌تری داشته باشند و برای رسیدن به این هدف حتی به انجام جراحی‌های زیبایی فکر کردند ولی به دلیل سختی و عوارض آن‌ها پشیمان شده‌اند. تحقیقات محدودی در این زمینه وجود دارد. بااین‌حال رازیانه یک عنصر محبوب در اکثر محصولات گیاهی برای افزایش سایز سینه است. این نتیجه می‌تواند به این دلیل باشد که رازیانه می‌تواند فوایدی مانند خواص استروژن انسانی را ایجاد نماید که در بزرگ کردن سینه نقش دارد؛ اما بهتر است قبل از استفاده از رازیانه جهت افزایش سایز سینه با پزشک خود مشورت نمایید.
12. به درمان تورم کمک می‌کند.
تورم بافت‌های بدن به دلیل احتباس مایعات اضافی و همچنین برخی بیماری‌ها مانند واریس است. آنتول موجود در دانه‌های رازیانه می‌تواند میزان این تورم را کاهش دهد. از طرفی رازیانه یک گیاه ضدالتهاب است که بازهم از این نظر به کاهش تورم در بدن کمک خواهد کرد.
13. می‌تواند قدرت باروری را افزایش دهد
یکی از خواص رازیانه قدرت استروژنیک آن است که مانند هورمون استروژن در بدن عمل می‌کند و به همین دلیل می‌تواند قدرت باروری را نیز افزایش دهد. بااین‌حال، تحقیقات بیشتری در این زمینه ضروری است و نباید در مصرف آن زیاده‌روی کرد.
14. خواص رازیانه به تنظیم فشارخون کمک می‌کند.
دانه‌های رازیانه حاوی پتاسیم هستند. پتاسیم برای مقابله با اثرات سوء سدیم شناخته شده است و میزان مایعات را در جریان خون تنظیم می‌کند. درنتیجه فشارخون را نیز تنظیم خواهد کرد. کلسیم موجود در این دانه‌ها نیز می‌تواند فشارخون را کاهش دهد. از طرفی مصرف دمنوش رازیانه در حد اعتدال می‌تواند به تقویت عروق خونی کمک کند و حتی ممکن است به حفظ ضربان قلب کمک کند.
فیبر موجود در دانه‌های رازیانه نیز می‌تواند در تنظیم سطح فشارخون نقش داشته باشد. نیتریت‌ها و منیزیم موجود در دانه‌های رازیانه از دلایل دیگر تأثیر خاصیت رازیانه بر کنترل فشارخون است.
15. خواص رازیانه به درمان فتق کمک می‌کند
برخی منابع استفاده از دانه رازیانه توسط طب سنتی چینی را برای درمان فتق ذکر کرده‌اند. بااین‌حال، ما به تحقیقات بیشتری نیاز داریم تا تأیید کنیم که آیا می‌توان از آن‌ها در درمان فتق استفاده کرد یا خیر؟
16. سلامت کبد را افزایش می‌دهد
ترکیبات موجود در رازیانه می‌تواند فعالیت سلول‌های آنتی‌اکسیدانی خاصی را در کبد افزایش دهد. سلنیوم موجود در دانه‌های رازیانه نیز می‌تواند عملکرد آنزیم‌های کبدی را بهبود بخشد. حتی برخی تحقیقات تا حدودی تأثیر رازیانه بر بهبود سرطان کبد را نیز نشان داده‌اند.
17. بیماری صبحگاهی را کاهش می‌دهد
بیماری صبحگاهی به مشکلات معده و حالت تهوع صبحگاهی اشاره دارد که معمولاً در بارداری بیشتر شایع است. دانه‌های رازیانه برای آرام کردن معده و تسکین سریع تهوع صبحگاهی استفاده می‌شود. جویدن دانه‌های رازیانه یا نوشیدن چای رازیانه می‌تواند برای درمان این حالت کمک کننده باشد. بااین‌حال در صورت بارداری بدون مشورت با متخصص زنان خود از این دمنوش استفاده نکنید.
18. علائم قاعدگی را بهبود می‌بخشد
یکی از مهم‌ترین دردهای قاعدگی وجود التهاب و اسپاسم در بدن است که رازیانه می‌تواند آن‌ها را تا حد خوبی برطرف کند. همچنین از خواص رازیانه برای کاهش علائم یائسگی استفاده می‌شود. درواقع خواص فیتواستروژنیک دانه‌های رازیانه می‌تواند به درمان علائم قاعدگی و یائسگی مانند گرگرفتگی، خارش واژن، خشکی و … کمک کند.
19. کیفیت خواب را بهبود می‌دهد
دانه‌های رازیانه حاوی منیزیم هستند. منیزیم یک ماده معدنی است که کیفیت و مدت خواب را به‌خصوص در افراد مسن بهبود می‌بخشد. این ماده معدنی همچنین می‌تواند به درمان اختلالات خواب مانند بی‌خوابی کمک کند.
لازم به ذکر است که بسیاری از این مطالعات از دوزهای غلیظ گیاه استفاده می‌کنند و بعید است که استفاده کم از خواص رازیانه مزایای مشابهی داشته باشد؛ بنابراین برای دیدن نتایج بالا باید به‌طور مداوم از رازیانه استفاده کنید.
خواص رازیانه برای پوست
در حال حاضر کرم‌های مراقبت از پوست ضد پیری زیادی با عصاره رازیانه فرموله شده‌اند که به محافظت از پوست در برابر آسیب رادیکال‌های آزاد و بهبود طول عمر سلول‌های پوست کمک می‌کند. رازیانه به شکل‌های زیر به بهبود پوست شما کمک می‌کند:
استفاده از رازیانه به‌عنوان تونر
برای تقویت پوست به‌طور خانگی نیز می‌توانید یک مشت دانه رازیانه بردارید و به آب جوش اضافه کنید. اجازه دهید خنک شود. چند قطره اسانس رازیانه را به مخلوط اضافه کنید. سپس مخلوط را از صافی رد کند. تا آنجا که می‌توانید در طول روز این محلول را با کمک توپ‌های پنبه‌ای به‌صورت خود بکشید. با این کار پوست شما احساس طراوت و شادابی بیشتری خواهد داشت.
بخور دانه‌های رازیانه
همچنین می‌توانید از بخور دانه رازیانه برای بهبود بافت پوست استفاده کنید. برای این کار یک قاشق غذاخوری دانه رازیانه را به یک لیتر آب جوش اضافه کنید. روی سرتان یک حوله انداخته طوری که دورتادور صورتتان را بگیرد و روی ظرف خم شوید و به مدت 5 دقیقه سر و گردن خود را با حوله بپوشانید. این کار را دو بار در هفته انجام دهید تا منافذ پوست پاک شده و پوست شما درخشان شود. البته آن‌قدر سرتان را نزدیک نگیرید که پوستتان دچار سوختگی یا آسیب شود.
استفاده از ماسک صورت رازیانه
می‌توانید از ماسک صورت رازیانه نیز استفاده کنید. برای این کار طبق مراحل زیر عمل نمایید:
- با افزودن یک قاشق غذاخوری دانه رازیانه به نصف فنجان آب جوش، دم کرده دانه رازیانه را تهیه کنید.
- 30 دقیقه صبر کنید و یک قاشق غذاخوری جو دوسر و عسل به آن اضافه کنید.
- یک خمیر صاف درست کنید و آن را به‌صورت خود بمالید.
- بگذارید 20 دقیقه بماند و بعد با آب ولرم بشویید.
خواص رازیانه برای مو
آنتی‌اکسیدان‌ها و خواص ضد میکروبی موجود در دانه رازیانه می‌تواند به درمان بسیاری از بیماری‌های مو کمک کند. این دانه‌ها می‌توانند به درمان شوره سر، خارش پوست سر، شکستگی مو و ریزش مو کمک کنند. برای این کار طبق روش زیر عمل نمایید:
- ابتدا چای دانه رازیانه را آماده کنید. می‌توانید سه قاشق غذاخوری دانه رازیانه برای این چای بکوبید. همچنین می‌توانید از پودر دانه رازیانه آماده استفاده کنید.
- دو لیوان آب را بجوشانید و به پودر آماده شده اضافه کنید.
- محلول را حدود 15 دقیقه کنار بگذارید.
- بعدازاینکه موهایتان را شامپو زدید، در آخر موهایتان را با دمنوش نسبتاً سرد رازیانه آبکشی کنید.
- انجام منظم این کار از شکستن مو و ریزش مو جلوگیری می‌کند.
همچنین می‌توانید از محلول سرکه و دانه رازیانه استفاده کنید. برای تهیه محلولی برای درمان خارش کف سر و خشکی پوست سر می‌توانید از سرکه سیب و گلیسیرین به همراه دانه‌های رازیانه استفاده کنید. برای این کار گام‌های زیر را انجام دهید:
- یک فنجان آب بجوشانید.
- آن را روی یک قاشق از دانه‌های رازیانه کوبیده شده در یک کاسه کوچک بریزید.
- 30 دقیقه صبر کنید.
- یک قاشق گلیسیرین گیاهی و سرکه سیب اضافه کنید.
- محلول را با پارچه مناسبی فیلتر کنید.
- مخلوط را روی پوست سر و موهای خود ماساژ دهید و بگذارید مدتی بماند.
- سپس آبکشی کنید.
- خبر خوب این است که این تونیک را می‌توان برای هفته‌ها در یک ظرف شیشه‌ای نگهداری کرد.
موارد احتیاط در استفاده از رازیانه
اگرچه استفاده از خواص رازیانه در حد اعتدال، بی‌خطر است اما در صورت استفاده بیش‌ازحد رازیانه، مانند استفاده عصاره‌ها و مکمل‌ها بخصوص در شرایط خاصی مانند بارداری و شیردهی بدون مشورت با پزشک، نگرانی‌هایی درباره ایمنی این گیاه وجود دارد.
به‌عنوان‌مثال، رازیانه دارای خاصیت استروژنی قوی است، به این معنی که به‌طور مشابه مانند هورمون استروژن عمل می‌کند. اگرچه این خاصیت می‌تواند به تسکین علائم یائسگی و قاعدگی کمک کند اما احتمال دارد برای زنان باردار مضر باشد؛ زیرا می‌تواند در رشد و نمو جنین به دلیل خواص مشابه با استروژن اختلال ایجاد کند.
رازیانه همچنین ممکن است با برخی از داروهای خاص، ازجمله قرص استروژن و برخی از داروهای سرطانی تداخل داشته باشد؛ بنابراین همیشه قبل از استفاده از دوزهای زیاد به‌عنوان مکمل، روغن ضروری یا عصاره آن با پزشک معالج خود مشورت کنید.
نحوه استفاده از خواص رازیانه
دانه‌های رازیانه دارای غلظت ترکیبی بیشتری نسبت به عصاره آن هستند. به همین دلیل، فقط باید از یک قاشق چای‌خوری تا 1 قاشق غذاخوری (حدود 2 تا 6 گرم) دانه‌های خشک و کامل رازیانه در اکثر دستورالعمل‌ها استفاده کنید. اگر با دانه‌های رازیانه چای درست می‌کنید، فقط به ۱ قاشق چای‌خوری نیاز دارید.
برای استفاده از این دانه‌ها بهتر است دانه‌های رازیانه کامل را درست قبل از اینکه آن‌ها را به غذا یا چای خود اضافه کنید خرد یا آسیاب کنید. این به آزاد شدن بیشتر روغن و طعم کمک می‌کند. همچنین این احتمال وجود دارد که پودرهای آماده رازیانه ناخالص باشند و تأثیرات گفته شده را ایجاد نکنند. پس بهتر است به‌صورت مستقیم از خود دانه رازیانه استفاده کنید. مکمل‌های رازیانه نیز در بازار موجود هستند ولی به‌هیچ‌وجه نباید بدون مشورت با پزشک از این مکمل‌ها استفاده نمایید.
سخن پایانی…
همه انواع رازیانه‌ها معطر، خوش‌طعم و بسیار مغذی هستند و می‌توانند فواید درمانی چشمگیری را به همراه داشته باشند. همان‌طورکه توضیح دادیم افزودن آن‌ها به میزان متعادل به رژیم غذایی باعث سلامت قلب، کاهش التهابات و کاهش اشتهای کاذب شده و حتی اثرات ضد سرطانی و … را به همراه دارد. برای به دست آوردن خواص رازیانه و دانه‌های آن، سعی کنید پیاز رازیانه خام را در سالاد خود بگنجانید یا از تخم‌های آن به‌عنوان طعم‌دهنده سوپ‌ها، آبگوشت‌ها و خوراک‌های دریایی استفاده کنید و علاوه بر مزایای آن از عطروطعمش لذت ببرید.