نحوه تشخیص عفونت پوستی همراه با روش‌های درمان
پوست یکی از مهمترین اجزای بدن است که درصد بالایی از زیبایی ما به آن وابسته است. داشتن پوستی سالم به ما کمک می‌کند تا اعتمادبه‌نفس بیشتری داشته باشیم و زیباتر به نظر برسیم. همچنین دچار پیری زودرس نشویم. بهترین کار برای داشتن پوستی سالم مراقبت صحیح و همیشگی از آن است؛ اما گاهی به دلایل مختلف عارضه‌های ناخواسته‌ای نیز مانند عفونت پوستی برای ما ایجاد می‌شود که نیاز به درمان تخصصی دارد.
در این مقاله از سفیر زیبایی می‌خواهیم انواع عفونت پوستی، علل ایجاد آن و روش‌های درمانی آن را برایتان بگوییم. پس تا پایان با ما همراه باشید.
عفونت پوستی چیست؟
پوست ما بزرگ‌ترین اندام در بدن ماست. وظیفه اصلی پوست محافظت از بدن در برابر بسیاری از عوارض و آسیب‌های خارجی است که می‌توانند بر اندام داخلی بدن تأثیر بگذارند و عملکرد آن‌ها را مختل نمایند؛ اما خود پوست نیز در معرض آسیب‌های بسیار متعددی است و عفونت پوستی یکی از این آسیب‌ها می‌باشد. عفونت‌های پوستی معمولاً در اثر طیف گسترده‌ای از رشد میکروب‌ها و باکتری‌ها ایجاد می‌شوند و علائم آن در هر فردی بسته به علت ایجاد عفونت و شرایط سلامتی فرد می‌تواند از خفیف تا جدی متفاوت باشد. عفونت‌های خفیف اغلب با داروهای بدون نسخه و داروهای خانگی هم قابل درمان هستند، درحالی‌که عفونت‌های شدید نیاز به مراقبت پزشکی خواهند داشت.
انواع عفونت پوستی کدام‌اند؟
عفونت‌های پوستی بسته به عامل ایجاد آن‌ها می‌توانند انواع مختلفی داشته باشند. در حال حاضر چهار نوع مختلف عفونت پوستی کشف شده است که در زیر به توضیح آن‌ها می‌پردازیم:
1. عفونت‌های باکتریایی پوست
عفونت‌های باکتریایی پوست اغلب به صورت برجستگی‌های کوچک و قرمز شروع می‌شوند که به‌آرامی گسترش می‌یابند. در این نوع عفونت، باکتری‌ها از طریق باز شدن پوست مانند بریده شدن یا خراش در بدن، وارد بدن می‌شوند. بریدن یا خراشیدن لزوماً به معنای ابتلا به این نوع بیماری عفونی نیست، اما در صورت داشتن سیستم ایمنی ضعیف و عدم مراقبت صحیح از زخم و ضدعفونی کردن آن، خطر ایجاد عفونت باکتریایی افزایش پیدا می‌کند. برخی از عفونت‌های باکتریایی خفیف بوده و به‌راحتی با آنتی‌بیوتیک‌های موضعی درمان می‌شوند، اما سایر عفونت‌ها برای درمان کامل به یک آنتی‌بیوتیک خوراکی هم نیاز دارند. مهمترین عفونت‌های باکتریایی پوست عبارتند از:
2. عفونت‌های ویروسی پوست
منشأ عفونت‌های ویروسی همان‌طورکه از نامش مشخص است، فعالیت بیش‌ازحد برخی از ویروس‌های مضر بر روی پوست می‌باشد. شایع‌ترین ویروس‌هایی که باعث ایجاد این نوع بیماری عفونی در بدن می‌شوند شامل پوگزویروس، ویروس پاپیلومای انسانی و ویروس تب‌خال است. این عفونت‌ها نیز از خفیف تا شدید متغیر هستند. از جمله مهمترین عفونت‌های ویروسی می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- زونا (تب‌خال زوستر)
- آبله‌مرغان
- قارچ واگیردار
- زگیل
- سرخک
- بیماری دست، پا و دهان
3. عفونت‌های قارچی پوستی
این نوع عفونت‌های پوستی در اثر برخی از انواع قارچ ایجاد می‌شوند و در مناطق مرطوب بدن مانند پا یا زیر بغل بیشتر بروز می‌کنند. وضعیت بدن و سبک زندگی می‌توانند خطر عفونت قارچی را افزایش دهند. به‌عنوان‌مثال، اگر شما یک دونده باشید یا اگر زیاد عرق می‌کنید و به بهداشت خود توجه نداشته باشید، ممکن است چندین دوره عفونت پای ورزشکار را تجربه کنید. قارچ‌ها اغلب در محیط‌های گرم و مرطوب رشد می‌کنند. پوشیدن لباس‌های عرق‌دار یا مرطوب یک عامل خطر برای ایجاد عفونت‌های پوستی قارچی است. شکستگی یا بریدگی در پوست نیز ممکن است باعث شود باکتری‌ها به لایه‌های عمیق‌تر پوست وارد شوند و با گسترش رشدشان به عفونت قارچی تبدیل شوند.
برخی از عفونت‌های قارچی مسری نیستند و این عفونت‌ها به‌طورمعمول خطر جدی ایجاد نمی‌کنند، منتها بهتر است هر عفونتی چه خفیف و چه شدید بلافاصله مورد درمان قرار گرفته و از بین برود. چون ممکن است در صورت عدم مداوا وارد بدن شده و خطرناک باشد.
انواع مختلف عفونت‌های قارچی عبارت‌اند از:
- عفونت پای ورزشکار
- عفونت مخمر
- کرم حلقه‌ای
- قارچ ناخن
- برفک دهان
- بثورات پوشک
4. عفونت پوستی انگلی
این نوع عفونت‌های پوستی معمولاً در اثر رشد انواع انگل‌ها ایجاد می‌شوند. این عفونت‌ها می‌توانند در سراسر پوست به جریان خون و اندام‌ها نیز سرایت کنند. حشرات ریز یا ارگانیسم‌های زیرپوستی با تخم‌گذاری می‌توانند باعث عفونت انگلی شود. یک عفونت انگلی تهدیدکننده زندگی نیست اما می‌تواند بسیار ناراحت‌کننده و همچنین دردآور باشد.
مهمترین عفونت‌های انگلی عبارتند از:
- شپش
- عفونت تخت خواب (عفونت بستر)
- عفونت ناشی از زخم
علائم عفونت پوستی چیست؟
بسته به نوع عفونت علائم آن می‌تواند متفاوت باشد. علائم شایع این بیماری، شامل قرمزی پوست و بثورات پوستی است. همچنین ممکن است علائم دیگری مانند خارش، درد و حساسیت را نیز بر اساس نوع عفونت و شدت آن، تجربه کنید. در صورت داشتن تاول‌های چرکین یا عفونت پوستی که خوب نمی‌شود یا به‌تدریج وضعیت پوست بدتر می‌شود، باید حتماً در اسرع وقت به پزشک متخصص پوست مراجعه کنید. عفونت‌های پوستی ممکن است در سرتاسر پوست و حتی جریان خون پخش شوند. به همین دلیل می‌توانند تهدیدکننده زندگی باشند. به همین دلیل باید بسیار جدی گرفته شود و سریعاً برای درمان آن توسط یک پزشک خوب اقدام گردد.
مهمترین علائم عفونت‌های شدید پوستی شامل موارد زیر است:
- چرک
- تاول
- ضعف پوستی و زخم شدن سریع آن
- پوست تیره، نکروتیک یا پوستی که به‌شدت لکه‌دار می‌شود.
نحوه تشخیص عفونت پوستی چگونه است؟
معاینه پزشکی مناسب توسط یک متخصص پوست بهترین روش برای تعیین و علت ایجاد عفونت‌های پوستی است. غالباً پزشکان می‌توانند نوع عفونت پوستی را بر اساس علائم ظاهری، شدت و محل ایجاد عفونت، مشخص کنند. پزشک ممکن است در مورد علائم شما سؤال کند و هرگونه برآمدگی، بثورات یا ضایعات را از نزدیک بررسی کند. به‌عنوان‌مثال، کرم حلقه اغلب باعث ایجاد بثورات دایره‌ای و پوستی پوسته‌پوسته‌شده می‌شود. در موارد دیگر، یک نمونه از سلول‌های پوستی با انجام یک نمونه‌برداری ساده، می‌تواند به پزشک شما در تشخیص دقیق نوع عفونت کمک کند.
روش‌های درمان عفونت پوستی
تحقیقات نشان می‌دهد نحوه درمان عفونت پوستی بستگی به علت ایجاد عفونت و شدت آن دارد. به‌عنوان‌مثال برخی از انواع عفونت‌های پوستی ویروسی به‌تنهایی می‌توانند طی چند روز یا چند هفته بهبود یابند. عفونت‌های باکتریایی اغلب با آنتی‌بیوتیک‌های موضعی که مستقیماً بر روی پوست اعمال می‌شوند یا با آنتی‌بیوتیک‌های خوراکی درمان خواهند شد. اگر عفونت‌های ناشی از باکتری‌ها نسبت به درمان مقاوم باشد، برای درمان عفونت ممکن است نیاز به تزریق آنتی‌بیوتیک داخل وریدی باشد که باید در بیمارستان انجام شود.
در درمان عفونت پوستی بسیار مهم است که نوع عفونت به‌درستی تشخیص داده شود تا بهترین درمان صورت گیرد. در صورت مراجعه به پزشک، احتمالاً داروهای ضدالتهاب برای کاهش درد ناشی از عفونت، داروهای ضد قارچ، انگل‌کش‌ها و آنتی‌بیوتیک‌های خوراکی یا تزریقی را برای شما تجویز می‌کند.
مراقبت‌های خانگی و درمان‌های جایگزین برای عفونت پوستی
اگرچه عفونت‌های پوستی باید توسط متخصص پوست درمان شوند، مراقبت در منزل طبق دستورات پزشکی نیز برای کاهش علائم این نوع بیماری بسیار مهم است. برای مراقبت در منزل به نکات زیر توجه کنید:
- برای کاهش خارش و التهاب، روزانه چندین بار کمپرس سرد را منطقه آسیب‌دیده بر روی پوست خود بمالید.
- می‌توانید از آنتی‌هیستامین‌ها برای کاهش خارش استفاده کنید.
- برای کاهش خارش و ناراحتی از کرم و پماد موضعی مناسب با نوع عفونت استفاده کنید.
- از پزشک خود بپرسید که با توجه به شرایط خاص خودتان چه کاری می‌توانید انجام دهید.
آیا می‌توان از ایجاد عفونت پوستی جلوگیری کرد؟
روش‌های مختلفی برای کاهش احتمال ابتلا به عفونت‌های پوستی وجود دارد. شستشوی مکرر دست به‌طور صحیح با آب و صابون و حداقل 20 ثانیه در هر بار شست‌وشو بعد از انجام فعالیت‌های مختلف یکی از بهترین روش‌های پیشگیری از عفونت‌های پوستی است. همچنین رعایت بهداشت فردی و محیطی بسیار مهم است. از طرفی اگر به‌صورت مداوم به سفر می‌روید باید کاملاً نکات بهداشتی را در مسیر رعایت کرده و حتی‌الامکان از مکان‌های عمومی برای سرویس بهداشتی، حمام و یا خوردن غذا در بین مسیرها پرهیز کنید.
درمان خانگی عفونت‌های پوستی
اگرچه عفونت پوستی بسیار خطرناک است و حتماً باید توسط متخصص پوست تحت درمان قرار بگیرد، شما می‌توانید با برخی از راهکارهای خانگی علائم آن را کاهش داده و از عود یا گسترش آن جلوگیری کنید. توجه داشته باشید که واکنش پوست هر فردی به این مواد طبیعی می‌تواند کاملاً متفاوت باشد و ممکن است باعث حساسیت شود؛ بنابراین هرکدام از روش‌ها را که خواستید امتحان کنید بهتر است ابتدا با پزشک مشورت نمایید و بعد هم قبل از استفاده مقداری از ماسک مورد نظر را روی بخش کوچکی از پوست تست کرده و بعد از چند ساعت بررسی کنید. اگر واکنش‌هایی مانند قرمزی، التهاب و خارش ایجاد نشد می‌توانید برای پوستتان استفاده کنید. در غیر این صورت نباید مصرف آن را ادامه دهید. این روش‌ها عبارت‌اند از:
1. کمپرس آب گرم
برای این روش شما به یک کاسه آب داغ و یک پارچه خراطین نیاز دارید. پارچه را در آب فرو کنید، آن را فشار دهید و به‌آرامی روی محل آسیب بمالید. چند ثانیه کمپرس را نگه دارید و همین روند را مجدد تکرار کنید. می‌توانید هرچند ساعت یک‌بار این کار را انجام دهید تا نتایج خوبی را دریافت نمایید. این کار به دلیل گرمایی که در محل آسیب‌دیده ایجاد می‌کند باعث افزایش گردش خون می‌شود، منافذ پوست شما را باز می‌کند و به منطقه اجازه می‌دهد تا بهتر با عفونت پوستی مبارزه کند.
2. استفاده از برخی پمادها
برای این روش شما نیاز به یک پماد مخصوص برای عفونت، آب و صابون دارید که ترجیحاً پماد موردنظر باید با مشورت متخصص پوست تهیه شود. ناحیه آسیب‌دیده را با آب و صابون بشویید و بعد از خشک کردن از پماد موضعی استفاده کنید. می‌توانید همین کار را دو الی سه بار در روز انجام دهید. این پمادها معمولاً دارای خواص ضد باکتریایی هستند که به کنترل سلولیت و کاهش عفونت یا علائم آن کمک می‌کنند.
3. عسل
برای استفاده از عسل جهت درمان خانگی عفونت پوستی شما تنها به یک قاشق و عسل ارگانیک نیاز دارید. کافیست عسل را به مقدار موردنیاز به‌صورت موضعی روی ناحیه عفونی بمالید که به کاهش قرمزی و تورم نیز کمک می‌کند. برای گرفتن نتیجه بهتر چند بار در روز این کار را انجام دهید. عسل دارای خواص ضد باکتریایی بسیار قوی است و به درمان عفونت‌های ناشی از استافیلوکوکوس اورئوس کمک می‌کند.
4. روغن CBD، شاهدانه یا کانابیدیول
شما می‌توانید این روغن را از فروشگاه‌های معتبر تهیه کرده و به‌صورت موضعی روی مکان‌های آلوده بمالید. می‌توانید این کار را دو بار در روز، یک‌بار صبح و یک‌بار قبل از خواب انجام دهید. شاهدانه خواص درمانی زیادی دارد و CBD سیستم اندوکانابینوئید را تنظیم می‌کند که باعث می‌شود پوست در برابر عفونت‌ها مقاوم‌تر شود. این سیستم از شبکه‌ای از گیرنده‌ها و مولکول‌ها تشکیل شده است که بر ایمنی تأثیر می‌گذارد.
5. زردچوبه
می‌توانید از زردچوبه به همراه عسل برای درمان عفونت پوستی به روش خانگی استفاده کنید. هر دو ماده را طوری با هم مخلوط کنید که خمیری یکدست به دست آید. خمیر را با دست تمیز روی قسمت آلوده به عفونت بزنید و پس از خشک شدن خمیر روی پوست آن را بشویید. می‌توانید این کار را دو بار در روز، یک‌بار صبح و یک‌بار هم قبل از خواب انجام دهید. زردچوبه از دیرباز به دلیل خواص ضد باکتری، ضد قارچ و حتی ضدویروسی خود شناخته شده است و به همراه عسل ترکیب بسیار خوبی را برای درمان عفونت پوستی ایجاد می‌کند.
6. آلوئه‌ورا
برای این روش شما تنها به ژل آلوئه‌ورا نیاز دارید. مقداری ژل آلوئه‌ورا گرفته و آن را به‌صورت موضعی روی ناحیه عفونی بمالید. قبل از اینکه آن را با آب سرد بشویید، مدتی صبر کنید. می‌توانید این کار را نهایتا ۲ الی ۳ بار در روز نیز انجام دهید. آلوئه‌ورا به دلیل داشتن آنتراکینون دارای خواص ضد باکتریایی است که می‌تواند به درمان عفونت پوستی کمک کند.
7. زنجبیل
مقداری از خمیر زنجبیل را بردارید و مستقیماً روی قسمت عفونی بمالید. می‌توانید این کار را دو بار در روز، یک‌بار صبح و یک‌بار قبل از خواب انجام دهید. زنجبیل یکی از درمان‌های خانگی عالی برای عفونت‌های ضد قارچی پوست است و مانع رشد بیش‌ازحد قارچ می‌شود.
8. روغن نارگیل
چند قطره روغن نارگیل را روی ناحیه آلوده پوست خود بمالید و اجازه دهید جذب شود. می‌توانید بعد از نیم ساعت آن را بشویید. بهترین زمان برای استفاده از روغن نارگیل شب است، زیرا می‌توانید آن را بمالید و صبح روز بعد آن را بشویید. روغن نارگیل دارای ماده‌ای به نام مونولورین است که به جلوگیری از عفونت‌های باکتریایی یا ویروسی پوست کمک می‌کند.
9. جوش‌شیرین
2/1 قاشق چای‌خوری جوش‌شیرین و مقداری آب را طوری با هم مخلوط کنید تا خمیری به دست آید و آن را روی ناحیه آسیب‌دیده بمالید. بعد از چند دقیقه آن را بشویید. می‌توانید این کار را حتی دو الی سه مرتبه در روز انجام دهید. جوش‌شیرین یکی از درمان‌های خانگی عالی برای عفونت‌های باکتریایی پوست است که به توقف رشد استرپتوکوک موتانس کمک می‌کند.
10. مرکبات
آب یک لیموی تازه و چند قطره روغن‌زیتون را با هم مخلوط کنید و روی ناحیه مورد نظر بمالید و بگذارید 30 دقیقه بماند. سپس آن را با آب گرم بشویید. می‌توانید این کار را تا دو بار در روز انجام دهید تا زمانی که عفونت بهبود یابد. آب‌لیمو دارای خواص ضد قارچی، ضد باکتریایی و قابض است که به بهبود عفونت‌ها کمک می‌کند.
سخن پایانی…
همان‌طورکه ملاحظه کردید عفونت پوستی شامل انواع مختلفی است و هرکدام از آن‌ها بسته به شدتی که دارند و نظر متخصص به روش‌های مختلفی درمان می‌شوند. بسیار مهم است که به‌محض مشاهده علائم عفونت پوستی به یک متخصص پوست مراجعه کنید تا در صورت نیاز و قبل از گسترش عفونت درمان‌های لازم انجام شود.