بیماری کاوازاکی چیست؟ علل، علائم، روش درمان

بیماری کاوازاکی یک نوع بیماری خاص است که بیشتر کودکان زیر 5 سال را مبتلا می کند اما در هر سن و سالی ممکن است برای هر فردی اتفاق بیفتد. در صورت تشخیص سریع این بیماری و درمان مناسب آن مسئله ای ایجاد نمی کند، اما در صورت درمان دیر هنگام ممکن است مشکلات قلبی برای فرد ایجاد شود. به همین دلیل بسیار مهم است. در این مقاله می خواهیم در مورد اینکه این بیماری چیست، چگونه ایجاد می شود، چه علائمی دارد، چگونه تشخیص داده می شود و چگونه درمان می شود برای شما صحبت کنیم.

تعریف بیماری کاوازاکی

بیماری کاوازاکی (KD) یا سندرم غدد لنفاوی مخاطی یک بیماری است که باعث ایجاد التهاب در شریان ها، رگ ها و مویرگ ها می شود. همچنین بر غدد لنفاوی شما تأثیر می گذارد و باعث ایجاد علائمی در بینی، دهان و گلو می شود. این بیماری شایع ترین علت بیماری قلبی در کودکان است. بنیاد بیماری کاوازاکی (KDF) تخمین می زند که KD هر سال بر بیش از 4200 کودک در ایالات متحده تاثیر می گذارد.

KD همچنین  پسران را بیشتر از دختران و کودکان تبار جزایر آسیا و اقیانوس آرام را بیشتر از مردم سایر نقاط جهان درگیر می‌کند. با این حال، KD می تواند کودکان و نوجوانان از همه پیشینه های نژادی و قومی را تحت تأثیر قرار دهد. در بیشتر موارد، کودکان در طی چند روز با درمان و مراقبت پزشکی بدون هیچ گونه مشکل جدی بهبود می یابند. در صورت عدم درمان، کاوازاکی می تواند منجر به بیماری جدی قلبی شود.

عوامل ایجاد بیماری کاوازاکی

علت دقیق بیماری کاوازاکی هنوز مشخص نیست. محققان حدس می زنند که ترکیبی از ژنتیک و عوامل محیطی می تواند باعث بروز KD شود. این ممکن است به این دلیل باشد که KD در فصول خاصی رخ می دهد و تمایل دارد کودکان نژاد آسیایی را بیشتر تحت تأثیر قرار دهد.

عوامل خطر

بیماری کاوازاکی در کودکان، به ویژه در نژاد آسیایی شایع است. طبق گفته KDF، حدود 75 درصد از موارد KD کودکان زیر 5 سال هستند. محققان اعتقاد ندارند شما می توانید این بیماری را به ارث ببرید، اما عوامل خطر در خانواده ها بیشتر است. به صورتی که کودکانی که خواهر و یا برادرشان مبتلا به این بیماری بوده اند 10 برابر بیشتر از دیگران امکان ابتلا به این بیماری را خواهند داشت.

علائم بیماری کاوازاکی

بیماری کاوازاکی در مراحل اولیه با علائم و نشانه های ضربان بالا رخ می دهد. این وضعیت در اواخر زمستان و یا اوایل بهار ظاهر می شود. در برخی از کشورهای آسیایی موارد KD در اواسط تابستان نیز رخ می دهد.

علائم اولیه

علائم اولیه که تا دو هفته ادامه دارد شامل موارد زیر است:

• تب بالا که پنج روز یا بیشتر ادامه دارد.
• راش پوستی بر روی پیچ و کشاله ران
• چشمان خون آلود
• لب های متورم به رنگ قرمز روشن
• زبان مانند “توت فرنگی” که با لکه های قرمز براق و روشن مشخص می شود.
• تورم غدد لنفاوی
• تورم دست و پا
•  ایجاد التهاب کف دست و کف پا

نکته: در این مدت مشکلات قلبی نیز ممکن است ظاهر شود.

مراحل ثانویه

علائم بعدی طی دو هفته بعد از شروع تب شروع می شوند. ممکن است پوست روی دست و پاهای کودک شروع به پوسته پوسته شدن و یا جدا شدن کرده و به صورت ورقه های پوستی بلند شود و لایه برداری صورت گیرد. همچنین برخی از کودکان ممکن است دچار آرتریت موقتی یا درد مفاصل شوند.

 علائم دیگر ثانویه عبارتند از:

• درد شکم
• استفراغ
• اسهال
• بزرگ شدن کیسه صفرا
• کم شنوایی موقت

اگر فرزند شما هر یک از این علائم را نشان می دهد با پزشک خود تماس بگیرید. کودکان زیر 5 سال بیشتر در معرض این علائم قرار می گیرند.  این کودکان 25 درصد موارد مبتلا به KD را تشکیل می دهند که در معرض خطر ابتلا به عوارض بیماری قلبی نیز هستند.

نحوه تشخیص بیماری کاوازاکی

آزمایش خاصی برای بیماری کاوازاکی وجود ندارد. پزشک متخصص اطفال علائم کودک را در نظر گرفته و با توجه به آن‌ها بیماری را تشخیص می دهد. با این حال بیماری های دیگری نیز هستند که علائم مشابه دارند، مانند:

• تب سرخچه، یک عفونت باکتریایی است که باعث تب، لرز و گلو درد می شود.
• آرتریت روماتوئید نوجوانان، یک بیماری مزمن است که باعث درد مفاصل و التهاب می شود.
• سرخک
• سندرم شوک سمی
• آرتریت نوجوان ایدیوپاتیک
• مسمومیت با جیوه در نوجوانان
• واکنش پزشکی
• Rocky Mountain تب خال، یک بیماری ناشی از کنه

آزمایشات تشخیص بیماری کاوازاکی

ممکن است یک متخصص اطفال آزمایشات اضافی را برای بررسی اینکه این بیماری بر قلب تأثیر گذاشته را نیز تجویز کند. این آزمایشات شامل موارد زیر است:

• اکوکاردیوگرافی: یک روش بدون درد است که از امواج صوتی برای ایجاد تصاویر قلب و شریان های آن استفاده می کند. این آزمایش ممکن است نیاز به تکرار داشته باشد تا نشان دهد چگونه بیماری کاوازاکی با گذشت زمان بر قلب تأثیر گذاشته است.
• آزمایش خون: آزمایشات خون ممکن است برای رد سایر بیماری ها انجام شود. در KD تعداد گلبول های سفید خون بالا، تعداد گلبول های قرمز خون کم و التهاب وجود دارد.
• اشعه X قفسه سینه: اشعه ایکس قفسه سینه تصاویر سیاه و سفید از قلب و ریه ها ایجاد می کند. پزشک ممکن است این آزمایش را انجام دهد تا به دنبال علائم نارسایی قلبی و التهاب باشد.
• الکتروکاردیوگرام: الکتروکاردیوگرام یاECGفعالیت الکتریکی قلب را ثبت می‌کند. بی‌نظمی در نوار قلب میتواند نشان دهد که قلب بهKDمبتلا شده است.

هشدار: بیماری کاوازاکی باید در هر شیرخواری یا کودکی که دارای تب بیش از پنج روز باشد مورد بررسی قرار بگیرد. این بررسی، به ویژه در صورت بروز سایر علائم کلاسیک این بیماری مانند لایه برداری پوست، ضرورت بیشتری دارد.

روش‌های درمان بیماری KD

کودکانی که به KD مبتلا هستند باید سریعاً برای جلوگیری از آسیب قلبی، درمان را شروع کنند. درمان خط اول برای KD شامل تزریق آنتی بادی ها (ایمونوگلوبولین داخل وریدی) بیش از 12 ساعت طی 10 روز گذشته از تب و دوز روزانه آسپیرین در طی چهار روز بعد از آن است. ممکن است کودک پس از، از بین رفتن تب به مدت شش تا هشت هفته به مصرف دوزهای پایین تر آسپیرین نیاز داشته باشد تا از ایجاد لخته های خون جلوگیری کند. همچنین یک مطالعه نشان داد که اضافه شدن پردنیزولون به طور قابل توجهی آسیب قلبی احتمالی را کاهش می دهد که باید طبق نظر پزشک مورد استفاده قرار بگیرد.

زمان بندی برای جلوگیری از مشکلات جدی قلب بسیار مهم است. مطالعات نشان می‌دهند در 5 روز اول که فرد دچار تب است، مقاومت بدن نسبت به داروها زیاد است و حدود 11 تا 23 درصد از کودکان مبتلا به KD مقاومت خواهند کرد. برای جلوگیری از انسداد شریان یا حمله قلبی ممکن است برخی از کودکان به مدت زمان طولانی تر درمان نیاز داشته باشند. در این موارد، درمان شامل دوزهای روزانه ضد پلاکت آسپرین است تا زمانی که اکوکاردیوگرافی طبیعی داشته باشند. ممکن است شش تا هشت هفته طول بکشد تا ناهنجاری های عروق کرونر تعادل پیدا کنند.

عوارض احتمالی بیماری کاوازاکی

KD منجر به مشکلات جدی قلبی در حدود 25 درصد از کودکانی که این بیماری را دارند، می شود. KD درمان نشده باعث افزایش خطر حمله قلبی و علائم زیر می شود:

• میوکاردیت یا التهاب عضله قلب
• دیس ریتمی یا ریتمی غیر طبیعی در قلب
• آنوریسم یا تضعیف و شکاف دیواره شریان ها

درمان در این مرحله از بیماری نیاز به دوز طولانی مدت آسپرین دارد. بیماران همچنین ممکن است نیاز به رقیق کننده بیشتر خون داشته باشند یا تحت عمل جراحی مانند آنژیوپلاستی عروق کرونر، استنت گذاری عروق کرونر یا بای پس عروق کرونر قرار بگیرند.

عوامل جلوگیری کننده از عوارض این بیماری

در کودکانی که به دلیل KD دچار مشکلات شریانی عروق کرونر می شوند باید مراقب باشید از عوامل سبک زندگی که می توانند خطر ابتلا به حمله قلبی را افزایش دهند، جلوگیری کنید. این عوامل شامل موارد زیر است:

• چاق بودن یا اضافه وزن
• داشتن کلسترول بالا
• سیگار کشیدن

چشم انداز بلند مدت بیماری کاوازاکی

برای فرد مبتلا به KD چهار نتیجه احتمالی وجود دارد:

• فرد بدون مشکلات قلبی به بهبودی کامل می رسد، که به تشخیص و درمان زودرس نیاز دارد.
• فرد دچار مشکلات شریان کرونر می شود. در 60 درصد از این موارد، بیماران قادرند ظرف یک سال این نگرانی ها را کاهش دهند.
• فرد مشکلات قلبی طولانی مدت را تجربه می کند، که به درمان طولانی مدت نیز، نیاز دارد.
• در 3% از موارد ممکن است فرد بعد از بهبود کامل پس از مدتی دوباره مبتلا به این بیماری شود.

KD هنگام تشخیص زودرس و درمان مناسب نتیجه مثبت دارد. با درمان زودهنگام و مناسب، فقط 3 تا 5 درصد موارد KD با مشکلات عروق کرونر مواجه می شوند. کودکانی که به بیماری کاوازاکی مبتلا شده اند، باید هر یک یا دو سال یکبار اکوکاردیوگرام دریافت کنند تا مشکلات قلبی را غربالگری کنند.

سخن پایانی…

اگر فرزند شما هر یک از علائم گفته شده در این مقاله را نشان داد، با پزشک خود مشورت کنید. در بعضی از کودکان، علائم ممکن است ناقص به نظر برسند، اما در صورت عدم درمان KD می تواند باعث مشکلات جدی قلبی شود. حدود 25 درصد مواردی که به بیماری های قلبی مبتلا می شوند به دلیل تشخیص اشتباه و تأخیر در درمان هستند. هیچ آزمایش تشخیصی خاصی برای KD وجود ندارد. پزشک شما برای رد شرایط دیگر، به بررسی علائم و تست های پریفرم فرزندان شما می پردازد. درمان به موقع می تواند نتیجه كودكان مبتلا به KD را به میزان قابل توجهی بهبود بخشد.

[منبع]